برنامه معاونت علمی برای بومی سازی تجهیزات «آب شیرین کن‌های صنعتی»

سید محمدمهدی نوربخش در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به برنامه ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان آب، اقلیم و محیط زیست برای حمایت از شرکت های تولید کننده آب شیرین کن های صنعتی اظهار کرد: با توجه به تنش آبی کشور یکی از مهمترین برنامه ها، انتقال دریای عمان و تامین آب صنایع و آب شرب شرق کشور است که در این فرایند نیاز به آب شیرین ها یک ضرورت است.

دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان آب، اقلیم و محیط زیست معاونت علمی افزود: مساله ای که در حال حاضر در بحث آب شیرین های صنعتی بزرگ مقیاس با آن مواجه هستیم و در سال های آتی نیز این نیاز بیشتر احساس می شود، موضوع دسترسی و ساخت «ممبرن ها» و «آنتی اسکالانت ها» (مواد مصرفی در آب شیرین ها) است که این‌ها در حال حاضر وارداتی هستند و از خارج از کشور تامین می شوند.

وی ادامه داد: عملکرد ممبران ها در تصفیه آب بر پایه حذف مواد آلاینده به کمک غشای نیمه تراوا بوده و از ورود ناخالصی ها به بخش آب تصفیه شده جلوگیری می کند و از سوی دیگر کاربرد آنتی اسکالانت ها در دستگاه های آب شیرین کن صنعتی این است که به آلاینده های موجود در آب می پیوندند و از اتصال و چسبندگی رسوبات به سطح ممبران جلوگیری می کند.

نوربخش در ادامه خاطرنشان کرد: البته از چند سال گذشته اقداماتی در راستای بومی سازی این مواد مصرفی انجام شده اما در حد تولید در مقیاس های آزمایشگاهی و یا نیمه صنعتی بوده و به گونه ای نبوده است که نیاز کشور را در بلند مدت مرتفع کند.

دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان آب، اقلیم و محیط زیست معاونت علمی ضمن بیان این مطلب که این مواد مصرفی (ممبرن ها و آنتی اسکالانت ها) نهایتا ۲ یا ۳ سال کار می کنند و باید تعویض شوند، گفت: ورود معاونت علمی به این موضوع کمک می کند مواد مصرفی آب شیرین کن ها به تولید تجاری برسد و در مقیاس صنعتی قرار بگیرد اگر این اتفاق بیفتد، بازار خرید و فروش آن به اندازه کافی وجود دارد.

وی یکی از راه حل های اساسی کشور برای برون رفت از تنش آبی را استفاده از آب دریا عنوان کرد و گفت: در همین زمینه وزارت نیرو وارد عمل شده و سایر کشورها هم قبل تر از ما نسبت به این کار اقدام کرده اند. بنابراین آب شیرین‌کن ها نیز در مسیر استفاده از آب دریا برای ما مهم و برای خروج از شرایط بحرانی لازم است.

نوربخش تصریح کرد: شرکت هایی که در این زمینه کار می کنند دو دسته هستند، برخی از آن ها بر روی فناوری های آب شیرین کن و پرشروسل ها (محفظه تحت فشار ممبران) کار می کنند و تعداد زیادی از شرکت ها مواد اولیه را از خارج تهیه می کنند و تمرکز اصلی آن ها عمدتا بر سرهم کردن قطعات، استفاده، کنترل و اتوماسیون بوده که خیلی از این شرکت ها البته دانش بنیان نیستند و تولیدی اند.

وی ضمن اشاره به اینکه تمرکز اصلی معاونت علمی بر ساخت داخل مواد اولیه و عدم وابستگی به خارج از کشور است، درباره مدل حمایتی معاونت توضیح داد و گفت: انتقال تکنولوژی از سایر کشورها، کمک به اخذ تست و تاییدیه شرکت ها از خارج از کشور، حمایت از راه اندازی خط تولیدهای صنعتی آب شیرین کن ها، کمک بلاعوض، اعتبار مالیاتی، تجهیز آزمایشگاه ها برای اخذ استاندارد، کمک به اجرای پایلوت طرح ها با هماهنگی سایر دستگاه ها و همچنین حمایت از کارهای تحقیقاتی از جنس رساله و پایان نامه که در این حوزه کار می کنند، از حمایت های معاونت علمی به شمار می رود.