«فدیورس» چیست و چرا در اروپا نمی‌توان به آن دسترسی داشت؟

متا این هفته اعلام کرد که کاربران شبکه اجتماعی تازه‌ تاسیس «تردز» در بیش از ۱۰۰ کشور جهان، به استثنای کسانی که در اتحادیه اروپا زندگی می‌کنند، می‌توانند پست‌های خود را در «فدیورس» (fediverse) مشاهده کنند.

پیش از این کاربران اگر می‌خواستند واکنش‌ها یا کامنت‌های دیگران را به پست‌های خودشان در تردز ببینند، باید به دو شبکه اجتماعی «ماستودون» یا «بلواسکای» می‌رفتند، اما ا اکنون آنان مجبور نیستند این کار را انجام دهند.

متا پیش از این امکان استفاده از تردز در فدیورس را تنها برای ایالات متحده، کانادا و ژاپن مجاز اعلام کرده بود. اما به تدریج آن را گسترش داد و اکنون این سرویس در بیش از یکصد کشور قابل دسترسی است.

فدیورس چیست؟
به گفته متا این کلمه مخفف «جهان متحد» (Federated Universe) است؛ به معنی مجموعه یا گروهی از رسانه‌های اجتماعی به‌هم‌پیوسته که هریک به طور مستقل میزبانی شده‌اند، اما می‌توانند از طریق یک بستر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

 

سرویس جدید چگونه کار می کند؟
متا می‌خواهد کاربران، فیدیورس را «مانند یک ایمیل» که می‌تواند بین یک حساب جیمیل و یاهو رد و بدل شود در نظر بگیرند. این امکان به لحاظ قانونی وجود دارد، زیرا حساب‌های ایمیل از مجموعه‌ای جهانی از قوانین برای برقراری ارتباط در اینترنت استفاده می‌کنند.

در واقع این همان چیزی است که ادغام تردز در فدیورس را امکان‌پذیر می‌کند. کاربران اکنون می‌توانند با افرادی از رسانه‌های اجتماعی دیگر ارتباط برقرار کنند، بدون اینکه نیاز باشد بین حساب‌های خود در شبکه‌های اجتماعی جابجا شوند.

متا در توضیح این ابتکار جدید گفت: «برخلاف ایمیل، مکالمات و نمایه فدیورس شما عمومی هستند و می‌توانند بین رسانه‌های اجتماعی مختلف به اشتراک گذاشته شوند.»

وی اضافه کرد: «تصور کنید که شما در تردز پستی را ارسال می‌کنید و مردم پست شما را در تامبلر یا فلیپ‌بورد می‌بینند.»

در حال حاضر «ماستودون» بزرگترین پلتفرم رسانه‌های اجتماعی در فدیورس است، با ۱۵ میلیون حساب کاربری که تقریباً ۸۷۱ هزار نفر از آن‌ها کاربر فعال ماهانه هستند.

دیگر شبکه‌های اجتماعی حاضر در فدیورس عبارتند از «پیر تیوب» (PeerTube) که مشابه یوتیوب است و «تامبلر» (Tumblr) که یک سایت محبوب میکروبلاگ نویسی حساب می‌شود.

 

چرا شهروندان اتحادیه اروپا مستثنی هستند؟
در دسامبر گذشته متا شش ماه پس از راه‌اندازی اولیه «تردز»، این پلتفرم را در بیش از ۱۰۰ کشور از جمله ایالات متحده و بریتانیا را در اتحادیه اروپا فعال کرد. تردز اکنون بیش از ۱۵۰ میلیون کاربر دارد که ۱۰۰ میلیون نفر آن در هفته اول ثبت‌نام کرده‌اند.

رسانه‌ها می‌گویند دلیل تاخیر عرضه تردز در کشورهای اروپایی این بوده است که به خاطر قانون جدید بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا (DMA)، متا مجبور بود برای مقررات حریم خصوصی برنامه از اتحادیه اجازه بگیرد.

هرچند متا این موضوع را به طور مستقیم تأیید نکرده است، با این حال روزنامه گاردین به نقل از آدام موسری مدیر اینستاگرام گفت که در راه اندازی تردز به دلیل قوانین جدید «پیچیدگی‌های قابل توجهی» وجود دارد.

در حال حاضر اتحادیه اروپا چندین طرح آزمایشی را در دست اجرا دارد تا نحوه انطباق سرویس جدید را با قوانین بازارهای دیجیتال اتحادیه بسنجد.

در بیانیه‌ای که از سوی دو بازوی ناظر اتحادیه در این خصوص منتشر شده آمده است: «پروژه آزمایشی ثابت می‌کند که بستر مشترک رسانه‌ اجتماعی‌محور و غیرمتمرکز می‌تواند حقوق اساسی کاربران را نسبت به حریم خصوصی و داده‌های شخصی در اولویت قرار دهد و حاکمیت دیجیتال اتحادیه اروپا را تقویت کند.»

این نهاد اروپایی گفته است که متعهد به «کشف راه‌حل های نوآورانه» در مورد چگونگی استفاده از فدیوریس «پس از موفقیت این پروژه آزمایشی» هستند.