داروی جدید درمان پوکی استخوان برای مسافران آینده ماه و مریخ

وب‌سایت اسپیس ضمن انتشار گزارشی در همین زمینه، با اشاره به شتاب‌گرفتن برنامه‌های فضایی سرنشین‌دار به ماه و مریخ در آینده نزدیک، می‌نویسد که دانشمندان اکنون تلاش زیادی می‌کنند که راه‌هایی برای محافظت از فضانوردان در برابر پیامدهای ناگزیر پروازهای فضایی طولانی‌مدت، از جمله کاهش چشمگیر تراکم استخوان، بیابند.

به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، بیشتر داروهای کنونی برای درمان پوکی استخوان روند پیشرفت بیماری را کاهش می‌دهند، اما رویکرد جدیدی که دانشمندان به کار گرفته‌اند، بر تشکیل استخوان جدید تمرکز دارد و تاکنون نیز نتایج امیدوارکننده‌ای داشته است.

افرون بر این، این روش در آزمایشی که در ایستگاه فضایی بین‌المللی بر روی موش‌ها انجام شد نیز موفقیت‌آمیز بوده است.

در آن آزمایش، پژوهشگران از یک پروتئین شناخته‌شده استفاده کردند که در بدن انسان تولید می‌شود و پیش از این، در آزمایش‌های حیوانی، اثربخشی‌اش در تقویت استخوان‌سازی نشان داده شده بود. پژوهش‌های جدید اطلاعات ارزنده‌ای درباره این پروتئین که «NELL-1» نامیده می‌شود، در اختیار دانشمندان قرار داده‌ است.

از آنجایی که این داروی حاوی آن پروتئین انسانی فقط زمانی عمل می‌کند که از راه جراحی به استخوان آسیب‌دیده تزریق شود، حالا دانشمندان هدفشان این است که دارو را به شکلی تغییر دهند و اصلاح کنند که بتوان آن را زیر پوست تزریق کرد تا استخوان‌سازی در سراسر بدن تقویت شود.

 

دکتر کانگ تینگ، استاد موسسه فرسیت در ماساچوست و یکی از نویسندگان مقاله‌ای تازه در این پژوهش، روز ۱۸ سپتامبر گفت اگر بررسی‌های انسانی بتواند این روش را ثابت کند، در آن صورت این دارو می‌تواند ابزاری امیدوارکننده‌ برای مبارزه با کاهش بافت استخوان و زوال اسکلتی-عضلانی باشد، به‌خصوص زمانی که فرد به‌دلیل آسیب‌های وارد‌شده یا دیگر عوامل ناتوان‌کننده نتواند تمرین ورزشی داشته باشد.

دکتر تینگ، که بیش از ۲۰ سال پیش برای نخستین‌بار اثر این پروتئین در استخوان‌سازی را کشف کرده است، می‌گوید پژوهش جدید، با افزایش نیمه‌عمر دارو، توانایی و اثربخشی آن را نیز بیشتر کرد. نیمه‌عمر عاملی است که تعیین می‌کند دارو تا چه مدت می‌تواند در بدن باقی بماند. به گفته او، نیمه‌عمر این دارو با افزایش از ۵.۵ ساعت به ۱۵.۵ ساعت تقریبا سه برابر شد. دانشمندان اخیرا همچنین اعلام کردند که داروی اصلاح‌شده، بدون ایجاد عوارض جانبی، بافت استخوان را ترمیم می‌کند.

چیا سو، استاد گروه جراحی ارتوپدی در دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس و نویسنده اصلی این مقاله جدید، می‌گوید به‌صراحت می‌توان گفت که این دارو تراکم استخوان را در شرایط وجود ریزگرانش افزایش می‌دهد، که یافته‌ای بسیار هیجان‌انگیز است.

دانشمندان برای آزمایش اثر این دارو در مقابله با از دست دادن بافت استخوان در فضا، ۴۰ موش ماده را در سال ۲۰۱۷ به ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستادند و ۴۰ موش دیگر را در مرکز فضایی کندی در فلوریدا نگه داشتند و بدون اینکه در معرض شرایط محیطی فضا باشند، آن‌ها را تحت درمان با این دارو قرار دادند. به گفته محققان، هر دو گروه «افزایش چشمگیری در تشکیل استخوان نشان دادند».

بر اساس این بررسی جدید، از میان ۴۰ موش در ایستگاه فضایی بین‌المللی، ۲۰ موش پس از ۴.۵ هفته زنده به زمین بازگردانده شدند، در حالی که نیمی دیگر به مدت ۹ هفته در معرض ریزگرانش قرار گرفتند. این نخستین بار بود که موش‌های زنده به زمین بازگردانده می‌شدند، و این موضوع در تحلیل و بررسی بافت‌ها و سلول‌های زنده برای دانشمندان بسیار مهم بود. اگرچه این دارو نتایج امیدوارکننده‌ای در موش‌ها نشان داده است، تا استفاده از آن برای کمک به استخوان‌سازی در انسان هنوز راه زیادی باقی است.

چیا سو می‌گوید دانشمندان اکنون می‌خواهند بدانند که چگونه می‌توان این روش درمان پوکی استخوان را برای کاربرد بالینی نهایی آماده کرد. این یافته‌ها نه‌تنها برای میلیون‌ها بیمار مبتلا به پوکی استخوان روی زمین، بلکه برای مسافران آینده ماه و مریخ نیز اهمیت فراوانی دارد. دانشمندان با آزمایش‌های انسانی درخواهند یافت که چگونه می‌توان در فضا از اثرات زیان‌بار ریزگرانش بر روی استخوان‌ها جلوگیری کرد. این مقاله‌ روز دوشنبه ۱۸ سپتامبر در مجله «اِن‌پی‌جِی میکروگراویتی» منتشر شده است.