ساخت و تولید داروی سلول‌درمانی «دستروسل»

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، آیین رونمایی از داروی دستروسل، محصول دانش بنیان سلول درمانی آلوژنیک دستاورد شرکت زیست بازساختی تسکین با حضور رییس سازمان غذا و دارو و مصطفی قانعی دبیر ستاد توسعه زیست فناوری پزشکی و سلامت برگزار شد.

مصطفی قانعی دبیر ستاد توسعه زیست فناوری پزشکی و سلامت درباره اهمیت داروی دستروسل در کمک به بیماران پیوند مغز استخوان توضیح داد: ایران یکی از کشورهای پیشروی منطقه در پیوند مغز استخوان است به طوری‌که آمار پیوند مغز استخوان کشور، با فاصله از دیگر کشورها پیشتاز منطقه است؛ با این وجود یکی از مشکلاتی که بعد از پیوند ممکن است رخ دهد پس زدن پیوند است یعنی سیستم ایمنی بدن، سلولی که پیوند زده شده را از بین می‌برد و اگر بخواهیم به سیستم ایمنی آموش دهیم که این سلول پیوندزده شده را پس نزند باید از فرآورده دستروسل که رونمایی شد، استفاده کنیم. این دارو یک فرآورده سلول‌درمانی تزریقی تولیدشده توسط یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی است که شانس زنده ماندن بیماران پس از پیوند مغز استخوان را بیش‌تر می‌کند.

دبیر ستاد زیست‌فناوری، سلامت و فناوری‌های پزشکی گفت: با توجه به اینکه بیماران پس از پیوند نیاز به داروهای سرکوب کننده ایمنی پیدا می‌کنند که این داروها ایمنی را ضعیف و ایجاد بیماری و خطر عفونت را بیشتر می‌کند، استفاده از این فرآورده سلول‌درمانی در بیماران پیوندشده باعث استفاده کمتر از داروهای سرکوب‌کننده ایمنی خواهد شد و این محصول در واقع تضمین کننده بقای بیمار بعد از پیوند مغز استخوان است.

قانعی با اشاره به نقش دولت و نهادهای تنظیم‌گر در ارتقای رویکردهای درمانی، عنوان کرد: دولت با ایجاد سازوکارهای حمایت از شیوه‌های نوآورانه و فناورانه درمانی می‌تواند کاهش هزینه‌ها را در کنار کاهش رنج بیماران به ارمغان بیاورد. در همین راستا، معاونت علمی با بازوی کمک ستاد، حمایت از زیست‌بوم درمان را در دستور کار خود قرار داده است.

وی با اشاره به نقش آفرینی خیریه‌ها در توسعه فناوری‌های سلامت عنوان کرد: این رویکرد جدید به خیریه تفکر بالایی می طلبد که خوشبختانه توسط مجموعه تسکین به عنوان یک الگوی موفق، پیاده سازی شده است. نقش آفرینی خیریه در حمایت و توسعه شرکت رویکرد جدیدی است که نه تنها نزد باری تعالی مأجور خواهد بود و نفع و برکات آن به طیف گسترده تری از جامعه خواهد رسید، زمینه را برای رشد اقتصاد حوزه سلامت با کمک بخش خصوصی فراهم خواهد کرد.

قانعی با تاکید بر توسعه پزشکی بازساختی و سلول درمانی به عنوان روش‌های نوآورانه درمان گفت: رویکردهای جدیدی در طب شکل گرفته‌اند که پزشکی بازساختی از این رویکردها به شمار می‌رود. سلول درمانی و ژن درمانی از رویکردهای جدید در این حوزه به شمار می‌رود.

وی با اشاره به رشد فزاینده طب بازساختی گفت: حوزه پزشکی بازساختی که سلول درمانی یکی از اجرای آن است از ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۲ رشد بالای ۳۲ درصدی خواهد داشت و رشد بازار، فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاران ایجاد خواهد کرد. این حوزه یکی از مهم ترین و پربازده ترین بازارهای حوزه سلامت خواهد بود.

دبیر ستاد زیست‌فناوری، سلامت و فناوری‌های پزشکی معاونت علمی گفت: ما نیازمند چند ویژگی هستیم تا این فناوری را به جلو ببریم. می‌باید ‌رویکردهای تمامی بخش ها از خیریه ها تا معاونت درمان وزارت بهداشت نیازمند نواوری و رویکردهای نواورانه هستیم. نیازمند سرمایه گذاری هستیم و باید با کمک دستگاه هایی مانند صندوق نوآوری و شکوفایی این سرمایه گذاری صورت بگیرد. بیمه نیز در این زمینه با ورود رویکردهای فناورانه و نوآورانه همراه شود.

مسیر برای توسعه پزشکی بازساختی هموار شده است

قانعی با اشاره به این‌که در ایران بیش از هزار و ۷۰۰ محصول در حال مطالعه بالینی است، ادامه داد: البته این موضوع بدین معنا نیست که تمامی این محصولات به بازار راه پیدا می‌کنند و دولت باید از استارتاپ ها حمایت کند تا این محصولات با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به مرحله افزایش مقیاس و ورود به بازار برسد.

وی با بیان این‌که با تسهیل مسیرهای قانونی و رگولاتوری می‌تواند راه ورود محصولات به بازار را هموار کند، افزود: بخش‌های تنظیم‌گر باید در موضوعات پرداخت بیمار، سرمایه گذاری و سازمان های وزارت بهداشت، یک سازوکار مشخص اتخاذ کنند تا روش‌ها و داروهای جدید، بدون تحمیل هزینه سنگین به بیمار وارد چرخه درمان شوند.

قانعی با تأکید بر مشوق‌هایی که باید در این حوزه داده شود گفت: اگر امروز شاهد این رونمایی هستیم کارهای مختلفی در بخش های مختلفی صورت گرفته است تا به این مرحله رسیده ایم. مؤسسه تسکین به عنوان یکی از پیشگامان مبارزه با سرطان و حامیان بیماران با بهره‌مندی از شرکت دانش‌بنیان تسکین علمدار این کار شده است و نقش آفرینی بخش خصوصی به ویژه خیریه‌ها موضوعی است که باید فرهنگسازی شود. حضور بخش خصوصی در توسعه روش‌ها، محصولات و خدمات درمانی بسیار اثرگذار خواهد بود، چراکه بخش خصوصی در این دست موضوعات، بسیار چالاک است و می‌تواند ایده را با بهترین شکل به محصول برساند.

وی با اشاره به ظرفیت ایران در حوزه توریسم سلامت با تکیه به سلول درمانی گفت: گردشگری حوزه درمان و پزشکی، به جذب سرمایه خارجی کمک می‌کند و قطعاً حوزه سلول درمانی از ظرفیت های بسیار خوب جذب کننده سرمایه و توریست خارجی در حوزه سلامت است؛ باید با ایجاد یک رویه مشخص و حمایت از رویکردهای نوین درمانی، از هدررفت سرمایه ها در این زمینه جلوگیری شود.

ناصر اقدمی، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان تسکین در ادامه این مراسم گفت: این شرکت در آغاز مسیر خود، نوآوری در درمان مبتنی بر ژن و سلول را سرلوحه کار قرار داد و در حالی که روزهای نخست در یک ابعاد محدود آغاز به کار کرد، امروز، یکی از شرکت‌های پیشرو در زمینه راهکارها و محصولات سلولی و ژنی است. ارائه درمان‌های پیشرفته برای بیماری‌های حاد مانند سرطان، خودایمنی و اختلالات التهابی مهم‌ترین مأموریت این شرکت است.

وی افزود: تمرکز ما بر این است که درمان بیماری‌های خاص را با روش‌های فناورانه و نوآورانه، در دسترس و مقرون به صرفه کنیم.

اقدمی با اشاره به تلاش جدی تیم متخصصان و فناوران شرکت برای حرکت در مسیر رفع یکی از مهم ترین نیازهای کشور گفت: این حرکت به کمک یک گروه انجام شد و این داروی آلوژنیک، برای نخستین بار است که در ایران برای بیماران پیوند مغز استخوان استفاده می شود.

این فعال فناور بیان کرد: در شرکت تسکین تلاشمان بر این است که فضا و ‌الگویی ایجاد کنیم که بی انگیزگی، در فضای علمی ما از بین برود. در تلاش برای سازوکاری بودیم که به کمک دولت و مردم، گامی برای درمان بیماران برداریم. خوشبختانه ‌معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری با شناخت دقیق از فضای کار و توانمندی‌های شرکت، از رسیدن به محصول حمایت کرد و دستروسل امروز حاصل تعامل میان بخش خصوصی، علمی و تحقیقاتی و حمایت دولت است.

مدیرعامل شرکت دانش بنیان تسکین با اشاره به ظرفیت صادراتی محصولات سلول درمانی و پزشکی بازساختی تأکید کرد: یکی از راهبردهای این شرکت توسعه صادرات ورود به بازارهای بین المللی است وتلاش داریم این روند را با قدرت تحقق ببخشیم.

گفتنی است، داروی دستروسل برای بیماری پیوند در برابر میزبان (Graft-versus-host disease) مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بیماری یک سندرم است که با التهاب در اندام‌های مختلف مشخص می‌شود. بیماری پیوند در برابر میزبان معمولاً با پیوند مغز استخوان و پیوند سلول‌های بنیادی ایجاد می‌شود.

داروی دستروسل به طرز قابل توجهی می‌تواند عوارض GVHD را کاهش دهد و این محصول که به همت شرکت دانش‌بنیان ایرانی تولید و تجاری سازی شده است، امید به زندگی بیماران پیوند مغز استخوان را به طرز قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد. GVHD یکی از بیماری های حاصل پیوند مغز استخوان است که خطرت زیادی را برای بیمار دارد؛ اما اکنون تلاش متخصصان و محققان شرکت دانش بنیان تسکین به تولید محصولی دانش بنیان برای درمان این بیماری دست یافتند.

شرکت دانش بنیان تسکین در کنار بیمارستان در حال احداث تسکین، وظیفه خلق راهکارهای نواورانه و فناورانه در حوزه سلامت را بر عهده دارد و توانسته است این محصول را تولید و روانه بازار کند.

در بخشی از مراسم رونمایی از داروی «دستروسل»، دکتر اوله ریندن از متخصصان برجسته پیوند درمان سوئد نیز در این مراسم به ارائه ویژگی‌های این محصول، تازه‌ترین راه‌کارهای حوزه درمان سرطان و دستاوردهای این حوزه پرداخت.

در پایان از مدیرعامل شرکت و سایر فعالان و دست اندرکاران طراحی، سرمایه گذاری، تولید و تجاری سازی محصول تقدیر شد.