داروهای ساخته شده در فضا نابینایی را درمان می‌کنند

شرکت لامباداویژن در سال ۲۰۰۹ و با هدف ساخت شبکیه مصنوعی پروتئین‌پایه برای بیماران مبتلا به «رتینیت پیگمنتوزا» و «دژنراسیون ماکولا» (تباهی لکه زرد) تاسیس شد.

رتینیت پیگمانتوزا عامل ژنتیکی نابینایی است و دژنراسیون ماکولا علت اصلی نابینایی در بزرگ‌سالان بالای ۵۵ سال است.

برای ساخت شبکیه در آزمایشگاه، باید ۲۰۰ لایه نازک پروتئین حساس به نور در یک شبکه پلیمری گذاشته شود. شبکیه در واقع بافتی است که پشت کره چشم قرار دارد و نور را به سیگنال‌های عصبی تبدیل می‌کند تا بتوانیم تصویرها را ببینیم.

به گفته بلومبرگ، شبکیه مصنوعی ساخت این شرکت سبک‌وزن و بسیار ریز است، اگر همه‌چیز طبق برنامه پیش برود، این محصول در سه تا چهار سال آینده برای آزمایش انسانی آماده می‌شود.

انجام این فرایند روی زمین دشوار است. بنابراین، این شرکت به ایستگاه فضایی بین‌المللی روی آورده است تا در محیطی با گرانش کمتر، کیفیت تولید را بهتر کند.

نیکول واگنر، مدیرعامل شرکت لامبداویژن، در این‌باره می‌گوید: «در فضا لایه‌‌های پروتئینی خوبی را می‌شود با کمترین ضایعات مواد به دست آورد.»

او می‌افزاید: «هدف این است که یکی از اولین محصولات ساخته‌شده در فضا را تولید کنیم که قرار است اینجا، روی زمین، استفاده شود.»

اگر شبکیه مصنوعی شرکت لامباداویژن روزی وارد باز شود، در واقع نخستین محصول درمانی است که در فضا تولید شده است.

این محصول همچنین اولین گزینه برای درمان رتینیت پیگمانتوزا است که حدود ۱۰۰ هزار نفر در آمریکا و حدود ۱.۵ میلیون نفر در سراسر جهان به آن دچارند.

اگرچه روش‌ها و ابزار‌های کمک به بینایی تا حدی به بیمارانی کمک می‌کند که به‌دلیل پیری‌ در حال از دست دادن بینایی‌شان‌اند، در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد.

شرکت لامباداویژن در سال ۲۰۲۰ جایزه پنج میلیون دلاری ناسا را برای پیشرفت تحقیقاتش دریافت کرد.

اگر ایمپلنت شبکیه لامبداویژن موفقیت‌آمیز باشد، راه برای تولید تعداد زیادی از داروها و درمان‌های دیگر نیز هموار خواهد شد که در فرایندهای مشابه تولید می‌شوند.

شرکت‌های دارویی ده‌ها سال است که آزمایش‌های تبلور (کریستالیزاسیون) پروتئین را به فضا برده‌اند و می‌برند.

یکی از نخستین آزمایش‌ها از این نوع، ساخت داروی تحلیل و ضعف عضلانی (دیستروفی) بالقوه بود که اکنون در مراحل پایانی در شرکت داروسازی «تایهو» در ژاپن است.

شرکت الای لیلی (Eli Lilly) نیز در آزمایش‌ برای ساخت داروهای دیابت، درد، و بیماری‌های قلبی عروقی در فضا در همکاری با ایستگاه فضایی بین‌المللی فعالیت دارد.