برای نخستین‌بار؛ ویروسی متصل به ویروس دیگر مشاهده شد

ویروس‌ها که اصطلاحا واحدهای ژنتیکی عفونی‌اند، از نگاه دانشمندان جایی بین موجود زنده و غیرزنده تعریف می‌شوند و به نوعی انگل‌های درون‌سلولی به شمار می‌روند که تنها با ورود به سلول میزبان و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و امکانات آن به منظور تولیدمثل قادر به تکثیرند.

به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، ویروس‌ها به انواع مختلف سلول‌ها از جمله حیوانات، گیاهان و حتی باکتری‌ها نیز آسیب می‌رسانند اما اینکه بتوانند به ویروس‌های دیگر متصل شوند تا‌به‌حال به صورت فیزیکی مشاهده نشده بود.

تاگیده دکاروالو، سرپرست این تیم تحقیقاتی از دانشگاه مریلند، می‌گوید: «هیچ کسی تا‌به‌حال ندیده است که یک باکتریوفاژــ یا هر ویروس دیگری‌ــ به یک ویروس دیگر متصل شود.»

تا پیش از این، تنها نوعی رابطه به نام «ویروس یاور» (helper) و «ویروس یاورنیاز» (satellite virus) میان ویروس‌ها شناخته شده بود که در آن، ویروس یاورنیاز برای بقا به ویروس یاور وابسته بود. اما پژوهش اخیر حاکی از آن‌ است که ویروس‌های یاورنیاز قادرند به طور مداوم به ویروس‌های یاورشان متصل شوند و از آن‌ها استفاده کنند.    

ویروس یاور اصطلاحا به ویروسی گفته می‌شود که فرایند تکثیر ویروس دیگر را تسهیل می‌کند. ویروس یاورنیاز نیز ویروسی است که غالبا در جریان تکثیر ویروس از طریق جهش ایجاد می‌شود و فاقد عملکردهای ژن‌شناختی به منظور تکثیر است.

به گفته دانشمندان، ویروسی که باکتری‌ها را آلوده می‌کند با نام باکتریوفاژ شناخته می‌شود که معمولا به آن «فاژ» (Phage) گفته می‌شود.

بر اساس مقاله‌ای که در مجله اکولوژی میکروبی (ISME) منتشر شد، دانشمندان باکتریوفاژها را از نمونه‌های محیطی جدا کردند و آن‌ها را به منظور توالی‌یابی ژنوم به آزمایشگاه‌ فرستادند.

آن‌ها با بررسی دی‌ان‌ای یک ویروس به نام «مایندفلایر» دریافتند که در آن‌ دی‌ان‌ای ناشناخته‌ای وجود دارد. ادامه تحقیقات دانشمندان نشان داد که یک ویروس یاورنیازبه نام مینی‌فلایر به مایندفلایر متصل است. آن‌ها دریافتند که این اتصال اتفاقی نبوده است و ۸۰ درصد از فاژهای تحت بررسی ویروس یاورنیاز دارند.

به گفته دانشمندان، حتی فاژهایی که ویروسی به آن‌ها متصل نبود نیز نشانه‌هایی داشتند که نشان می‌داد پیش از این، ویروسی به‌ آن‌ها متصل بوده‌ است.

دانشمندان با بررسی نمونه‌های محیطی فاژ یاورنیاز مینی‌فلایر از باکتری جرب معمولی یا استرپتومایسس اسکبیس دریافتند که مینی‌‌فلایر با ویروس‌ یاور باکتریوفاژ به نام مایندفلایر که باکتری استرپتومایسس «پیچیده‌قارچ» را آلوده می‌کند، ارتباط نزدیکی دارد.

پژوهشگران با بررسی ساختار ژنوم ویروس یاور و ویروس یاورنیاز، دلیل این پدیده را متوجه شدند. به گفته آ‌ن‌ها ویروس مینی‌فلایر ژنی را که به ادغام آن در دی‌ان‌ای میزبان کمک می‌کند، از دست داده و از این رو مجبور شده است به ویروس یاورش متصل شود تا بتواند در سلول میزبان تکثیر شود.