مریخ احتمالا تا ۶۳۰ هزار سال پیش آب داشت

بر اساس مقاله جدیدی که به این موضوع می‌پردازد که آیا حیات در سیاره سرخ می‌توانسته وجود داشته باشد یا نه، آبراهه‌های موجود در شیب دهانه‌های مریخ را احتمالا جریان‌های «بسیار جدید» و نه قدیمی از آب ایجاد کرده‌اند.

وجود حیات در یک سیاره همان‌طور که در زمین مشاهده می‌شود، با وجود آب مایع همراه است.

به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، پژوهشگران پیش‌تر نشان داده‌اند در صورت انحراف کافی مریخ روی محور خود، ممکن است دوره‌های زمانی در گذشته‌ مریخ وجود داشته که در آن‌‌ها، احتمالا آب مایع این مجراها و آبراهه‌ها را ایجاد کرده باشند.

مقاله جدید که در روز پنجشنبه در مجله «ساینس» منتشر شد، این زاویه انحراف را براورد کرد و آن را با مکان و ارتفاعات آبراهه‌هایی که تاکنون در سیاره سرخ کشف شده‌اند، تطبیق داد.

پژوهشگران از جمله جیم هد از دانشگاه براون در ایالات متحده، شرایطی را در مریخ شبیه‌سازی کردند که به سیاره امکان می‌دهد بالاتر از دمای انجماد گرم شود و این به ظهور دوره‌‌هایی از وجود آب مایع منجر شد که در آن دوره‌ها، یخ‌های موجود بر سطح و زیر سطح، آب می‌شدند.

دکتر هد گفت: «ما از طریق بسیاری از پژوهش‌های خود و پژوهش‌های دیگران می‌دانیم که آب جاری روی سطح در اوایل تاریخ مریخ به همراه شبکه‌هایی از دره‌ها و دریاچه‌ها وجود داشته است.»

او توضیح داد: «اما حدود سه میلیارد سال پیش، تمام آن آب مایع از میان رفت و مریخ به چیزی تبدیل شد که ما آن را یک صحرای فوق‌خشک یا صحرای قطبی می‌نامیم. ما در اینجا نشان می‌دهیم که این سیاره، حتی پس از آن یعنی در گذشته‌ای نه‌چندان دور، زمانی که محور مریخ به ۳۵ درجه منحرف شد، باز هم به میزانی گرم شد که برف و یخ را آب کرد و آب مایع را تا زمانی که دما پایین بیاید و دوباره یخ بزند، دوباره به سطح مریخ برگرداند.

این یافته‌ها شکاف‌های گمشده‌ای را در نحوه شکل‌گیری آبراهه‌های مریخ نشان می‌دهند، از جمله اینکه این آبراهه‌ها [یا مجراها] از چه ارتفاعی شروع می‌شوند، شدت فرسایش در آن‌ها چقدر است و تا کجا در سمت دهانه‌ها گسترش می‌یابند.

دانشمندان دریافتند که شکل‌گیری مجراها در مریخ از دوره‌های زمانی آب شدن یخ و همچنین دوره‌های زمانی تبخیر یخ دی‌اکسید کربن در زمان‌های دیگر سال ناشی شده است.

 

آن‌ها می‌گویند که این فرایند ممکن است به شکل مداوم طی چند میلیون سال گذشته رخ داده باشد که آخرین رخداد آن احتمالا حدود ۶۳۰ هزار سال پیش بوده است.

شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهند که اگر این مجراها حاوی یخ بوده‌‌ باشند، با انحراف محور مریخ تا حدود ۳۵ درجه، شرایط برای آب شدن این یخ کاملا مناسب شده است.

دلیل آن این است که در این شرایط دما در این مجراها به بالای ۲۷۳ کلوین، معادل حدود ۳۲ درجه فارنهایت، افزایش می‌یابد.

جی دیکسون، نویسنده دیگر این مقاله، گفت: «بررسی ما نشان می‌دهد که توزیع و پراکندگی سراسری مجراها در مریخ به کمک این نظریه که آب مایع طی میلیون‌ها سال گذشته عامل ایجاد آن بوده، بهتر توضیح داده می‌شود.»

دکتر دیکسون افزود: «آب پراکندگی ارتفاع مجراها را به گونه‌ای توضیح می‌دهد که دی‌اکسید کربن نمی‌تواند آن را توضیح دهد. این به معنای آن است که مریخ طی میلیون سال گذشته توانسته است آب مایع با حجم کافی برای ایجاد فرسایش در کانال‌ها تولید کند که در مقیاس تاریخ ژئولوژیک مریخ بسیار جدید محسوب می‌شود.»

یافته‌های جدید مجراها را به‌عنوان اهدافی بالقوه‌ برای بازدید از مریخ طی ماموریت‌های اکتشافی آینده به منظور جست‌وجوی نشانه‌های حیات برجسته می‌کند.

دکتر هد گفت: «هر میکروارگانیسمی که ممکن است در مریخ اولیه تکامل یافته باشد، در مکان‌هایی وجود خواهد داشت که می‌تواند در یخ بدون مشکل زندگی کند و همچنین زندگی آن در آب مایع هم بی‌مشکل و پررونق باشد. به عنوان مثال، در محیط سرد قطب جنوب زمین، ارگانیسم‌های معدودی اغلب در حالت ایستایی وجود دارند که در انتظار آب‌اند تا حیاتشان شکوفا شود.»