کشف «اکسیژن تاریک» در اعماق اقیانوس آرام می‌تواند به بازنویسی منشا حیات بیانجامد

یک گروه تحقیقاتی بین‌المللی از دانشمندان هنگام بررسی بستر اقیانوس آرام، به‌ویژه منطقه کلاریون-کلیپرتون، موفق به کشف برآمدگی‌های فلزی در کف اعماق اقیانوس شدند که به گفته آنان اکسیژن تولید می‌کند. این مواد معدنی در اعماق اقیانوس و در تاریکی مطلق پیدا شدند و کشف آن‌ها تصورات پیشین مبنی بر اینکه فقط جانداران فتوسنتزکننده اکسیژن زمین را تولید می‌کنند به چالش می‌کشد.

به گزارش نیویورک‌پست، این واکنش شیمیایی به‌شکل خودکار در اعماق تاریک کف اقیانوس‌های زمین رخ می‌دهد و نشان‌دهنده آن است که اکسیژن می‌تواند بدون دخالت هرگونه شکلی از حیات تولید شود و برای تولید اکسیژنی که برای تنفس به آن نیاز داریم نیازی به جانداران فتوسنتزکننده نیست.

یکی از نویسندگان این مقاله به نام فرانتس گایگر می‌گوید که این بررسی نگاهی به قمرهای اقیانوسی منظومه شمسی مانند قمر اروپا دارد و فرصت‌های جدیدی را برای پژوهش درباره سایر اجرام سیاره‌ای اقیانوس‌‌دار می‌گشاید.

دانشمندان در این مقاله، که در مجله علمی «نیچر ژئوساینس» منتشر شده است، می‌گویند این کشف سبب می‌شود که در ایده‌هایشان مبنی بر اینکه حیات هوازی از کجا شروع شده بازنگری کنند.

به گفته اندرو سوئیتمن، استاد بوم‌شناسی کف دریا در انجمن علوم دریایی اسکاتلند، این پدیده که «اکسیژن تاریک» نام گرفته کاملا تصادفی و حین نمونه‌برداری از کف دریا در عمق بیش از ۴ کیلومتری در منطقه‌ای میان مکزیک و هاوایی کشف شده است.

قصد دانشمندان در ابتدا کشف اکسیژن نبود، آن‌ها قصد داشتند موادی ازجمله کبالت، نیکل و فلزات نادر دیگر را بررسی کنند، اما حسگرها، حین اسکن کف دریا، مقادیری اکسیژن را در این منطقه شناسایی کردند.

به گفته دانشمندان، چنین چیزی اساسا غیرممکن به نظر می‌رسید، چرا که این منطقه عمیق‌تر از آن بود که نور به آن برسد و از این رو طبیعتا امکان فتوسنتز وجود نداشت. آن‌‌ها می‌گویند این کشف نخستین نمونه‌ای است که نشان می‌دهد  اکسیژن بدون دخالت جانداران زنده نیز می‌تواند تولید ‌شود.

سوئیتمن می‌گوید در ابتدا به قدری از این کشف حیرت‌زده شده بود که تصور می‌کرد شاید حسگرها خراب شده‌اند. او می‌گوید تجهیزات آزمایش را برای اطمینان به دست سازندگانشان رساند، اما آن‌ها نیز تایید کردند که دستگاه‌ها به‌درستی کار می‌کنند.

به گفته این استاد بوم‌شناسی کف دریا، این کشف می‌تواند شناخت ما از نحوه آغاز حیات روی زمین در حدود ۳.۷ میلیارد سال پیش را به چالش بکشد.

دانشمندان می‌گویند پیش از این تصور می‌شد که برای آغاز حیات هوازی روی زمین، نیاز بوده است اکسیژن وجود داشته باشد و منابع اکسیژن زمین نیز با جانداران فتوسنتزکننده پدیدار شده‌اند. اما این پژوهش می‌گوید اکسیژن می‌تواند بدون دخالت جانداران زنده و در اعماق دریا، یعنی جایی که هیچ نوری وجود ندارد، نیز تولید ‌شود.