چالش‌های مهم سرمایه‌گذاری خطرپذیر در ایران

یاسر خانی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در تعریف سرمایه گذاری خطرپذیر گفت: سرمایه گذاری خطرپذیر نوعی تأمین مالی و سرمایه‌گذاری خصوصی است که سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و شرکت‌های بزرگ در پروژه‌های نوظهور و کسب‌وکارهای کوچک که تصور می‌شود پتانسیل توسعه و رشد بلندمدتی دارند سرمایه‌گذاری می‌کنند. دراین نوع از سرمایه‌گذاری، عموماً علاقه مندان به حوزه نوآوری و افرادی که ریسک پذیری بالایی دارند یا به ارزش آفرینی علاقه مند هستند ورود می‌کنند.

وی ادامه داد: سرمایه گذاری خطرپذیر ، معمولاً بر روی استارتاپ‌ها و شرکت‌های کوچکی است که سرمایه‌گذاران معتقدند پتانسیل رشد بالایی را در آینده خواهند داشت و با سرمایه‌گذاری در آن‌ها موجب تأمین مالی آن پروژه‌ها می‌شوند. همچنین تفاوت مهم بین سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر (VC) و سایر معاملات سهام خصوصی (PE) این است که سرمایه گذاری خطرپذیر بر شرکت‌های نوظهوری متمرکز است که برای شروع کار خود به دنبال منابع جهت تأمین مالی هستند؛ درحالیکه معاملات سهام خصوصی یا PE به‌دنبال تأمین مالی شرکت‌های نسبتاً بزرگ‌تر و معتبر به‌عنوان سرمایه‌گذاری هستند و یا فرصتی را ایجاد می‌کنند که در آن بنیانگذاران شرکت بتوانند بخشی از سهام خود را به دیگران انتقال دهند.

مدیرعامل شرکت دانش بنیان سینا (سینا وی سی) در ادامه در خصوص مزایای سرمایه گذاری خطرپذیر گفت: سرمایه گذاری خطرپذیر باعث تأمین مالی کسب‌وکارهای جدیدی می‌شود که به بازارهای سهام سنتی دسترسی ندارند و یا با مشکل جریان نقدینگی روبرو هستند. به عبارتی سرمایه گذاری خطر پذیر یک رویکرد تأمین مالی برای سرمایه پذیر و یک روش سرمایه گذاری برای سرمایه گذار است. این مشارکت برای هر دو طرف یعنی سرمایه‌گذاران و کسب‌وکارها سودمند است زیرا کسب‌وکارها مقدار سرمایه لازم برای شروع فعالیت‌های خود را دریافت می‌کنند و در مقابل نیز سرمایه‌گذاران در شرکت‌هایی که احتمالاً آینده خوبی داشته باشند صاحب سهام می‌شوند.

وی افزود: همچنین علاوه بر حمایت مالی و تأمین سرمایه، سرمایه گذاری خطرپذیر مزایای دیگری را نیز از جمله خدمات منتورینگ و مشاوره ارائه می‌دهند و به شرکت‌های جدید راهنمایی، مشاوره و پشتیبانی می‌دهند و به آن‌ها کمک می‌کنند تا کسب‌وکار خود را با موفقیت راه‌اندازی کرده و آن را رشد دهند.

خانی خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاری خطرپذیر، با وجود اینکه سهمی کوچک از سرمایه گذاری در کشور را داراست اما بخش مهمی از اقتصاد است که به تأمین مالی شرکت‌های نوپا و نوآور کمک می‌کند. شرکتهایی که مخاطب سرمایه گذاری خطر پذیرند، پتانسیل رشد بالایی هستند، اما در عین حال ریسک بالایی نیز دارند. سرمایه‌گذاران خطرپذیر مایلند در ازای سهام شرکت یا سایر منافع مالکانه، ریسک سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها را تقبل کنند.

مدیرعامل شرکت دانش بنیان سینا در ادامه به چالش‌های شرکت‌های سرمایه‌گذار خطرپذیر پرداخت و گفت: یکی از بزرگترین چالش‌های شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر در اقتصاد ایران، عدم قطعیت اقتصادی است. افزایش تورم، افزایش نرخ بهره و ناپایداری‌های مختلف ناشی ازبی ثباتی در خاورمیانه همگی می‌توانند بر تمایل سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پرخطر تأثیر بگذارند.

وی ادامه داد: چالش دیگر سرمایه گذاری خطرپذیر، رقابت بین سرمایه گذاری در پروژه‌های سرمایه پذیر که نوآور و استارتاپی نبوده وسرمایه گذاری در آنها ریسک کمتری دارد، می‌باشد. همچنین با افزایش تعداد سرمایه‌گذاران خطرپذیر، رقابت برای به دست آوردن بهترین معاملات افزایش یافته است. این امر می‌تواند منجر به افزایش قیمت‌گذاری‌ها و سخت‌تر شدن سرمایه‌گذاری برای شرکت‌های نوپا شود.

خانی از عدم موفقیت پروژه‌ها به عنوان سومین چالش سرمایه گذاری خطرپذیر یاد کرد و گفت: در سرمایه‌گذاری خطرپذیر، بسیاری از پروژه‌ها و شرکت‌ها در مسیر موفقیت خود قرار نمی‌گیرند. این ممکن است به دلیل ریسک بالا، ناموفقیت در اجرای استراتژی‌ها، نقص در مدیریت و دیگر عوامل مربوط به پروژه باشد. عدم موفقیت پروژه‌ها می‌تواند باعث ضررهای قابل توجهی برای سرمایه‌گذاران، از جمله از دست دادن سرمایه سر و خسارت‌های مالی جدید و حتی گاهاً با خسارت اعتباری نیز می‌شود.یکی از چالشهایی که به عدم موفقیت پروژه‌های نوآور منجرمیشود، عدم شناخت کافی تیم سرمایه پذیر و کسب و کار از محیط اقتصادی است. عامل تأثیر گذار دیگر نیز فقدان مهارت‌های کسب و کارها در شرکت داری و مسائلی نظیر نحوه مذاکره و عقد قرارداد، ناآگاهی از قانون تجارت، مسائل مربوط به بیمه و مالیات و.. است.

مدیرعامل شرکت دانش بنیان سینا (سینا وی سی) با بیان این‌که باید این چالش‌ها را به فرصت تبدیل کرد، گفت: با وجود همه این چالش‌ها، هنوز هم فرصت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری خطرپذیر وجود دارد. یکی از این زمینه‌ها، ارائه خدمات در زمینه‌های مختلف است. با رشد فناوری و فراگیری ابزارهای مربوط به آن، بسیاری از خدمات، می‌توانند با سهولت بیشتری در اختیار مخاطبان قرار بگیرند. همچنین فرصتهایی که ابزارهای مربوط به هوش مصنوعی از جمله بینایی ماشین و.. ایجاد می‌کنند، می‌تواند زمینه ساز ارائه راه حل های جدید شود.

وی افزود: حوزه دیگری که به سرعت در حال رشد است، حوزه‌ی فین تک و ابزارهای نوین تأمین مالی براساس فناوری است. ورود و ارائه ی خدمات از جمله روش‌های جدید احراز هویت، اعتبارسنجی، تأمین اعتبارات خرد، انجام معاملات در بازارهای بورس و … می‌تواند علاوه بر ارزش آفرینی به سودآوری در سرمایه گذاری‌های خطرپذیر منجر شود.

یاسر خانی در نهایت خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاری خطرپذیر در اقتصاد ایران با چالش‌ها و فرصت‌های متعددی روبرو است. سرمایه‌گذاران باید از چالش‌های موجود مانند عدم قطعیت اقتصادی، رقابت فزاینده و یافتن شرکت‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری آگاه باشند؛ اما با این حال، فرصت‌های زیادی نیز برای سرمایه‌گذاران در زمینه‌هایی مانند هوش مصنوعی، فین تک، سلامت، حمل و نقل و سایر حوزه‌های صنعت و فناوری در کشور مهیا است که شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر می‌توانند از این فرصت‌ها بهره ببرند.