جهان در خطر است؛ بلایای وحشتناک با آغاز ذوب شدن قطب شمال

در قرن چهارم قبل از میلاد، کاشف پرماجرا یونانی «پیتیان» زندگی می‌کرد که کنجکاوی او را بر آن داشت تا از دریای مدیترانه حرکت کند تا اینکه به منطقه‌ای رسید که نام آن را «توله» گذاشت که شامل ایسلند و جزایر شتلند می‌شد و امروز ما آن مناطق را به عنوان قطب شمال می‌شناسیم که در نیمکره شمالی قرار دارد و نقش حیاتی در حفظ تعادل آب و هوای جهانی دارد. این شامل بلوک‌های بزرگی از یخ دریا است و هنگامی که پرتوهای خورشید به آن‌ها برخورد می‌کند، به فضای بیرونی بازمی‌گردند که به حفظ دمای زمین کمک می‌کند.

شورای قطب شمال
شاید بسیاری از مردم متوجه نباشند که منطقه قطب شمال شامل یک قاره خاص نیست، بلکه شامل اقیانوس منجمد شمالی، برخی از بخش‌های جزیره گرینلند (متعلق به پادشاهی دانمارک)، آلاسکا، کانادا، نروژ، روسیه، سوئد، فنلاند و ایالات متحده آمریکا است. بنابراین، قطب شمال مساحتی در حدود ۱۴.۲ میلیون کیلومتر مربع را پوشش می‌دهد. در ۱۹ سپتامبر ۱۹۹۶، دولت‌های آن مناطق «اعلامیه اتاوا» را امضا کردند و بر این اساس شورای قطب شمال تشکیل شد که هدف آن تقویت همکاری بین کشورهای امضاکننده اعلامیه اتاوا و توجه به مسائل پایداری و حفاظت از محیط‌زیست در قطب شمال است.

با این حال، با بدتر شدن گرمایش جهانی، یخ در منطقه شمالی سریعتر از همیشه در حال ذوب شدن است. مطالعه‌ای که در ژورنال نیچر در ۱۰ ژانویه ۲۰۲۴ منتشر شد، کاهش پوشش یخی در منطقه قطب شمال را طی یک دوره ۴۰ ساله نشان داد. به دلیل تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت‌های انسانی، این مطالعه نشان داد که برف بهاری هر دهه در برخی مناطق در ایالات متحده آمریکا به میزان ۱۰ درصد کاهش می یابد. این بدان معناست که قطب شمال لباس سفید خود را که از ما در برابر غرق شدن زمین محافظت می‌کند و نور اضافی خورشید را به فضای بیرونی منعکس می‌کند، از دست می‌دهد.

نقطه قرمز روی نقشه
امروزه قطب شمال به یک نقطه قرمز در نقشه گرمایش جهانی تبدیل شده است، به این معنی که یکی از مناطقی است که بیشتر تحت تاثیر افزایش بیش از حد دما قرار گرفته است. در جریان فعالیت‌های بیست و هشتمین نشست کنفرانس احزاب COP28 در دبی، العین نیوز با دکتر آنجلیکا پاسکوالینی، محقق فوق دکتری در دانشگاه آریزونا، ایالات متحده آمریکا ملاقات کرد. وی دکترای خود را از دانشگاه کلمبیا گرفته و ۷ یا ۸ سال است که اقیانوس منجمد شمالی را مطالعه می‌کند.

وی در گفتگوی اختصاصی با العین نیوز گفت: اگر به هر نقشه مرتبط با گرمایش جهانی نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که منطقه قطب شمال بسیار قرمز است، این به دلیل پدیده‌ای به نام «تقویت قطبی» است و به همین دلیل، هر تغییرات دما تأثیر بیشتری بر اقیانوس منجمد شمالی دارد. ما همچنین دریافتیم که دما در اقیانوس منجمد شمالی در مقایسه با دهه ۱۹۷۰ در حال افزایش است و این واضح است زیرا میانگین دما در آنجا با سرعتی بیشتر از میانگین افزایش دمای جهانی در حال افزایش است.

اقیانوس آبی جدید
سال ۲۰۲۳ به عنوان گرم‌ترین سال در تاریخ بشریت ثبت شد، زیرا میانگین دمای آن در سال ۲۰۲۳ به حدود ۱.۴۸ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح قبل از صنعتی شدن رسید. این عدد رکوردی است که بشریت و البته قطب شمال تجربه نکرده است. 

وی افزود: «به نظر می‌رسد که ما در تابستان امسال یک اقیانوس منجمد شمالی خواهیم داشت، و این بدان معناست که ما یخ را در آنجا از دست خواهیم داد و در زمستان دوباره شکل می‌گیرد، اما نه به طور کامل. البته این به دلیل افزایش مداوم دما در سال جاری است.»

 

گرمای شدید و سرمای شدید
قطب شمال و جنوب به عنوان یخچال جهان عمل می‌کنند و از سیاره ما در برابر نور شدید خورشید محافظت می‌کنند و آن را به فضای بیرونی بازتاب می‌دهند، که به تعادل گرما در زمین کمک می‌کند، اما نبود یا کاهش توده‌های یخ در قطب‌ها، به معنای ایجاد فرصتی طلایی برای پرتوهای خورشیدی است که در هر کجای زمین که بخواهند پخش شوند و باعث افزایش دما و ایجاد امواج گرمای شدید به‌خصوص در تابستان شوند.

موجودات نیز در زمستان که سرمای سختی را به همراه دارد و گاهی اوقات آن را کشنده می‌کند در امان نمی‌مانند. در جهان ۴ جریان جت وجود دارد که عبارتند از: دو جریان جت قطبی در نزدیکی قطب شمال و جنوب و دو جریان جت نیمه گرمسیری در نزدیکی خط استوا. در مورد قطب شمال؛ ما جریان جت قطبی را داریم که اگر با هوای گرم بی‌ثبات شود، می‌تواند به سمت جنوب فرود آید و سرمای شدید را با خود به همراه داشته باشد. این بر سیستم آب و هوا نیز تأثیر می‌گذارد.

جوامع ساحلی
به گفته سازمان ملی هوانوردی و فضایی (ناسا)، سطح آب دریاها بین سال‌های ۱۹۰۰ تا ۲۰۱۸ به میزان ۱.۶ میلی‌متر در سال افزایش یافت. این بدان معناست که سواحل اسکندریه در مصر یا لاذقیه در سوریه می‌توانند تحت تأثیر ذوب یخ‌ها در منطقه قطب شمال قرار بگیرند که هزاران مایل از آن فاصله دارد. پیدایش شهرهای ساحلی به دلیل بالا آمدن سطح آب دریاها است که جوامع و اکوسیستم‌های واقع در این مناطق ساحلی را تهدید می‌کند و آن‌ها را در معرض خطر تشدید سیل و طوفان قرار می‌دهد که افزایش شدت پدیده‌های شدید جوی را در پی دارد.

امنیت غذایی
فراوانی رویدادهای شدید آب و هوایی؛ در نتیجه ذوب قطب شمال یا قطب جنوب، محصولات کشاورزی و سلامت دام‌هایی را که به آب و هوای خاصی عادت کرده‌اند برای تولید مثل و زنده ماندن تحت تأثیر قرار می‌دهد و وقوع تغییرات در محیط اطراف آن‌ها به معنای این است که آن‌ها در معرض خطر هستند و این به انسانی که در شبکه غذایی است تسری پیدا می‌کند و با هر تغییری که در آن ایجاد می‌شود، غذای او تحت تأثیر قرار می‌گیرد. غذا ممکن است به یک کالای گران تبدیل شود، مردم به سمت آن هجوم ببرند، کل اقتصادها سقوط کنند، و در نتیجه قحطی و مرگ و میر ناشی از کمبود مواد غذایی گسترش یابد.

حیات وحش
در قطب شمال گونه‌های زیادی از حیوانات زندگی می‌کنند که به سرما عادت کرده‌اند و این منطقه به محیطی ایده‌آل برای پرورش و زندگی آن‌ها تبدیل شده است، مانند خرس قطبی، روباه قطبی، گوزن شمالی، جغد برفی و گونه‌های دیگر که با مشکل بزرگی مواجه هستند. کاهش پوشش یخی، و مجبور به فرار در جستجوی مناطق سرد هستند، اما اگر یخ‌ها با سرعت بیشتری عقب‌نشینی کنند، راه فرار برای چنین موجوداتی در دراز مدت کجاست؟

متان آزاد می‌شود
یخ قطب شمال و یخ‌های دائمی زیر آن مقادیر بسیار زیادی متان، یکی از قوی‌ترین گازهای گلخانه‌ای، ۸۰ برابر قوی‌تر از دی اکسید کربن، ذخیره می‌کنند. با ذوب شدن یخ، گاز متان در اتمسفر آزاد می‌شود که به افزایش میانگین دما کمک می‌کند و در نتیجه ذوب یخ را افزایش می‌دهد.

قطب شمال دور از کشورهای عربی قرار دارد، اما تأثیرات آن بر زندگی انسان به وضوح قابل لمس است. بنابراین، انسان باید گام‌های جدی و مؤثری برای حفاظت از مناطق شمالی و جنوبی جهان، همچنین در برابر افزایش مداوم دما ناشی از فعالیت‌های انسانی بردارد.