بومی سازی فرایند «شکست هیدرولیکی» در چاه‌های نفت و گاز
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری در راستای سیاست‌های دولت سیزدهم مبنی بر توسعه ظرفیت‌ها، ایجاد هم افزایی و تحقق اقتصاد دانش بنیان، این موافقتنامه به منظور ارتقا تاب‌آوری ملی و رقابت‌پذیری بین‌المللی و کاهش ارزبری و وابستگی صنعت نفت با بهره‌مندی از ظرفیت زیست‌بوم فناوری و نوآوری از جمله شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در زمینه بومی سازی طراحی، اجرا و مدیریت یکپارچه شکست هیدرولیکی (Hydraulic Fracturing) و فناوری‌های وابسته فی‌مابین معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری به نمایندگی رضا سلطانعلی‌زاده به عنوان دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس‌جمهور در حوزه توسعه بازار دانش بنیان از یک طرف و شرکت نفت و گاز اروندان به نمایندگی عبدالله عذاری اهوازی به عنوان مدیرعامل از سوی دیگر منعقد شد.
موضوع توافق‌نامه مذکور، بومی سازی طراحی، اجرا و مدیریت یکپارچه شکست هیدرولیکی (Hydraulic Fracturing) و فناوری‌های وابسته اعلام شده و اعتبار آن به مدت چهار سال شمسی تعیین شده است.
تسهیل در تأمین مالی بخشی از پروژه از محل اعتبارات جدول شماره ۹ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ مطابق با ضوابط موجود در معاونت علمی، شکل‌دهی به زیست‌بوم فناوری و نوآوری در خصوص بومی‌سازی و کسب فناوری (HF) از طریق فراهم‌سازی شرایط استفاده از تسهیلات ویژه گمرکی شرکت‌های دانش بنیان جهت تسریع و تسهیل واردات برخی از اقلام کلیدی با هدف کاهش ریسک اجرای فعالیت‌های پروژه، شناسایی و معرفی شرکت‌های فناور و دانش بنیان حائز صلاحیت علمی، فنی و عملیاتی جهت اجرای فعالیت‌های شکست کار پروژه، تشکیل و راهبری کنسرسیوم اکتساب و بومی‌سازی و کسب فناوری (HF)، شناسایی، معرفی و بکارگیری نخبگان، مشاوران و افراد با تجربه جهت پیشبرد اهداف پروژه، حمایت از فرآیند شناسایی، شتاب‌دهی و توسعه فناوران و توسعه شرکت‌های زایشی دانش‌بنیان جهت بومی‌سازی و کسب فناوری (HF)؛ تسهیل در صدور مجوزهای قانونی مرتبط با معاونت به شرح زیر برای بومی‌سازی و کسب فناوری (HF) و اخذ مجوز پروژه بومی‌سازی و کسب فناوری (HF) به عنوان پروژه پیشران مطابق با ضوابط موجود در معاونت علمی از جمله تعهدات معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری است.
همچنین همکاری در فرآیند شناسایی حائز صلاحیت به منظور تشکیل کنسرسیوم و پیشنهاد آنها به معاونت، همکاری و مشاوره در شناسایی زنجیرة تأمین داخلی و خارجی اقلام وارداتی پروژه، صدور مجوزهای مورد نیاز جهت اجرای فرآیند آزمون‌های کارگاهی و میدانی در شرکت‌های تابعه از جمله تعهدات شرکت در توافق نامه مذکور اعلام شد.
تعهدات مشترک این توافق نامه نیز شامل تهیه و تنظیم نقشه راه طراحی، ساخت، بهره‌برداری، ارائه خدمات فنی و مهندسی، برنامه کاری و زمانی آزمون (آزمایشگاهی، کارگاهی و میدانی)، حفظ محرمانگی و عدم انتشار دانش فنی مستخرج، حمایت از شناسایی و به‌کارگیری شرکت‌های ذیصلاح و توانمند مرتبط با موضوع پروژه در قالب برگزاری نشست‌های تخصصی و رویدادهای فناورانه و همکاری و مشارکت در برگزاری نشست‌های تخصصی به منظور شکست فعالیت‌های پروژه و تهیه و تنظیم برنامه کاری و زمانی اقلام قابل تحویل پروژه است.
گفتنی است، شکست هیدرولیکی، پدیده‌ای هیدرولیکی است که در چاه‌های نفت و گاز اتفاق می‌افتد؛ به این صورت که سیالاتی را تحت فشار بسیار زیادی به صخره‌های چاه در اعماق زمین تزریق می‌کنند تا سنگ‌ها تحت فشار زیاد ترک برداشته، دچار شکست شوند و نفت یا گاز آزاد شود. سیالاتی که بدین منظور استفاده می‌شوند می‌توانند آب، ماسه و یا مواد شیمیایی باشند. در واقع با اصابت این مواد تحت فشار از طریق چاه‌های حفر شده به سطح سنگ‌ها به سنگ فشار وارد می‌کنند تا جایی که فشار به مقدار فشار شکست برسد، سپس تزریق را آن قدر ادامه می‌دهند تا شکست هیدرولیکی رخ دهد. هنگامی که شکست رخ داد، سیال تزریق شده را از چاه خارج می‌کنند. برای جلوگیری از ایجاد گرفتگی در شکاف‌ها، همراه سیال فشار قوی، ماده‌ای به نام پروپانت (proppant) نیز به داخل سنگ تزریق می‌کنند. در هنگام تزریق سیال، میزان نشتی ماده باید کنترل شود. در صورت عدم کنترل، ممکن است شکست به درستی رخ نداده، هندسه شکست تغییر کرده و بازده افت کند.
این خبر را در ایران وب سازان مرجع وب و فناوری دنبال کنید
منبع:مهر