نقش پررنگ علم و فناوری در دیپلماسی ایران

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، در راستای سلسله نشست‌های شورای هماهنگی روابط عمومی دستگاه‌های اجرایی، بیست و پنجمین جلسه این شورا در خانه نوآوری و فناوری ایران (آی‌هیت) و با حضور روح الله دهقانی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، «سپهر خلجی» رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت و جمعی از مدیران مراکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی دستگاه‌های اجرایی برگزار شد.

دهقانی طی سخنانی در این نشست ضمن قدردانی از تلاش‌های فعالان عرصه ارتباطات و رسانه در دستگاه‌های اجرایی و نقش این قشر در انعکاس امید و آگاهی جامعه از توانمندی‌ها و دستاوردهای دولت گفت: مایه افتخارآفرینی است که معاونت علمی میزبان این نشست با حضور فعالان تلاش‌گر و توانمند رسانه‌ای است و اهالی خوب رسانه در فضای جنگی و نابرابر در رویارویی با دشمن، افسران توانمندی هستند که می‌کوشند با تزریق امید و انگیزه به جامعه، تصویری روشن از آینده‌ای پرامید را برای فرزندان این کشور ترسیم کنند. صمیمانه از تمامی دست اندرکاران اطلاع رسانی دولت قدردانی و کار ایشان را تقدیس می‌کنم.

وی با اشاره به این‌که امروزه دانش و فناوری، یک مؤلفه مهم در اقتدار کشورها شده است، ادامه داد: زمانی بود که علم وجود داشت اما فناوری به مفهوم امروزین آن وجود نداشت، اما صاحبان علم و دانش همواره از سوی رهبران جامعه مورد توجه بوده اند. علم به عنوان مقوله‌ای فخرآفرین و زینتی، مورد توجه حاکمان بود و در معادلات اقتصاد و حکمرانی تأثیری نداشت، به‌طوری‌که علم عمدتاً برای تفاخر و زینت استفاده می‌شد. اما به تدریج تحولی پدید آمد و هنگامی که علم به حدی از اشباع رسید، در دوران انقلاب صنعتی، محصولی تحت عنوان فناوری را پدید آورد. فناوری در پیوند با علم در مسیر ثروت‌آفرینی قرار گرفت و کشورها کوشیدند تا از ابزار علم و فناوری، برای کسب ثروت کسب استفاده کنند. با به خدمت در آمدن فناوری در مسیر تولید ثروت، رقابت بین کشورها افزایش یافت و این باور شکل گرفت که برخورداری از فناوری، زمینه را برای بهره‌کشی هرچه بیش‌تر از طبیعت و تبدیل منابع به ثروت فراهم می‌کند.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور ادامه داد: از قرن بیستم میلادی به بعد، تحول دیگری رخ داد و نگرش به دانش و فناوری از مرز مقوله‌هایی با کارکرد تفاخر، ابزار بهره کشی از طبیعت و ثروت اندوزی به مؤلفه‌ای برای کسب قدرت و اقتدارآفرین بدل شد. تا سال‌های گذشته، تجهیزات نظامی و شمار نیروی نظامی به عنوان ابزار سنجش قدرت به شمار می‌رفت، اما در سال‌های اخیر دانش و فناوری به مؤلفه قدرت تبدیل شده است.

وی با بیان این‌که گفتمان علم و فناوری از دو دهه پیش به طور جدی در کشورمان مطرح شده و مقام معظم رهبری همواره بر گفتمان علم و نقش آن در اقتدار و از سوی دیگر به فرهنگ به عنوان بال دیگر اقتدار تاکید داشته‌اند، افزود: کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تا همین سال‌های اخیر کار خاصی در حوزه علمی و فناوری انجام نمی‌دادند چراکه به کارکرد اقتدارآفرینی این حوزه آگاهی نداشتند و با تکیه به فروش منابع، نیازی به ثروت‌آفرینی از این حوزه نمی‌دیدند. اما در سال‌های اخیر با مشاهده پیشرفت‌های چشمگیر جایگاه ایران در منطقه و جهان با کاربست فناوری به عنوان یک مؤلفه اقتدار آفرین، به صرافت توسعه دانش و فناوری افتادند و در تکاپوی کسب آن، به راه اندازی مراکز نوآوری و فناوری و زیست‌بوم علم و فناوری دست زده‌اند؛ چراکه دریافتند جمهوری اسلامی با تمرکز بر سیاست‌های علمی و فناوری در دنیا به یک گفتمان قدرت دست یافته است.

نقش دستگاه‌های اجرایی در بازتاب دستاوردهای فناورانه و نوآورانه

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور با اشاره به ضرورت هم‌افزایی و هم‌دلی تمامی دستگاه‌های اجرایی در انعکاس و بازتاب امیدآفرینانه دستاوردهای دانش‌بنیان کشور ادامه داد: سهم مستقیم معاونت علمی در تمامی دستاوردهای علمی و فناورانه کشور را کم‌تر از ۱۰ درصد می دانم و معتقدم تمامی وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی کشور، سهمی قابل توجه و نقشی عملیاتی و میدانی در توسعه علم و فناوری امروز کشور دارند؛ بنابراین توجه کشور به این موضوع چه در حمایت از توسعه و چه در انعکاس دستاوردهای کشور، نیازمند تلاش بسیار ویژه و عزم جدی همه دستگاه‌ها است.

دهقانی با تأکید بر آمادگی معاونت علمی در همکاری با سایر دستگاه‌ها برای ترویج گفتمان علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و انعکاس دستاوردهای امیدآفرین گفت: شرکت‌های دانش بنیانی داریم که می‌توانند خوراک مناسب خبری را به دستگاه‌ها و روابط عمومی‌ها بدهند تا محتوای متناسب و جذاب برای نسل امروز تولید کنند. آمادگی داریم تا از این تعامل بین شبکه شرکت‌های دانش بنیان، فناور و خلاق با بدنه اطلاع رسانی دستگاه‌ها حمایت کرده و زمینه‌های تحقق این همکاری و تعامل را فراهم کنیم.

نقش پررنگ علم و فناوری در دیپلماسی ایران

رئیس بنیاد ملی نخبگان با اشاره به نقش پررنگ دیپلماسی علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان در تعاملات بین‌المللی و فرامنطقه‌ای دولت عنوان کرد: علم و فناوری یک خواست مشترک بین کشورهای دنیا و یک قلمرو سفید و ایمن، برای گفت و گوی مشترک و تعامل بین تمامی کشورها است و بر همین اساس، دولت مردمی سیاست گفت‌وگو بر محور توانمندی‌های علمی و فناورانه را به طور جدی در دستور کار خود قرار داده است.

وی افزود: در خانه نوآوری و فناوری ایران، به طور مستمر و متناسب با نیازها و ظرفیت‌های هیئت‌های مخاطب، دستاوردهای هم‌تراز استانداردهای جهانی از شرکت‌های دانش‌بنیان توانمند و بزرگ به نمایش در می‌آید و تنها در سال ۱۴۰۲، بیش از ۴۳ مسئول رده بالا در قالب هیئت‌های سیاسی و تجاری از سراسر دنیا به خانه نوآوری و فناوری ایران آمدند و ضمن بازدید از دستاوردهای فناورانه ایران، قراردادهای همکاری منعقد کردند.

عزم جدی معاونت علمی در همکاری با دستگاه‌های اجرایی برای انعکاس دستاوردهای دولت

محمد خاکساری، رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی نیز در این نشست با اشاره به گام‌های جدی دولت در رونق شرکت دانش‌بنیان، عرضه دستاوردهای فناورانه در ابعاد بین‌المللی و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان گفت: دولت مردمی نگاهی ویژه به نقش آفرین کردن عرصه اقتصاد دانش‌بنیان در جامعه دارد و شرکت‌های دانش‌بنیان در سال گذشته به دستاوردهای بسیار خوبی رسیدند. مهم‌ترین این دستاوردها را می‌توان ثبت رکورد صادرات دو میلیارد دلاری شرکت‌های دانش‌بنیان دانست.

وی با تأکید بر آمادگی مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی برای همکاری و تعامل با سایر دستگاه‌های اجرایی در انعکاس و ترویج توانمندی‌ها و دستاوردهای دولت، ادامه داد: ظرفیت بسیار خوبی در زیست‌بوم فناوری، نوآوری و اقتصاد دانش‌بنیان ایجاد شده است که می‌تواند به کمک تمامی دستگاه‌ها، بازتابی گسترده و فراملی داشته باشد. بخش کوچکی از این توانمندی فناورانه در خانه نوآوری و فناوری ایران به نمایش درآمده است و معاونت علمی آمادگی دارد تا در امتداد همکاری‌های قبلی با دستگاه‌ها، انعکاس و اطلاع‌رسانی دستاوردهای دولت را به صورت گسترده انجام دهد. علاوه بر این، توانمندی و ظرفیت‌های مناسبی در برخی شرکت‌های خلاق و دانش‌بنیان وجود دارد که می‌تواند در امر تولید محتوا و اطلاع‌رسانی به کمک دستگاه‌ها بیاید.