خاطره وزیر علوم از پیگیری عارف برای راه اندازی یک پایگاه علمی

به گزارش خبرنگار مهر، محمدعلی زلفی گل در آئین رونمایی از سامانه صدف‌ها (سامانه صنعت دارایی‌های فکری هدفمند و ارزشمند) که امروز در محل وزارت علوم برگزار شد، اظهار کرد: یکی از مواردی که در این دوره مد نظر بنده بود این بود که چرا برای صنعت دارایی‌های فکری در ایران فکری نکرده‌ایم و برنامه ریزی برای آن نشده است؟ از سال‌ها قبل این دغدغه ذهنی من بود که چرا ما یاد نگرفتیم و فرهنگ ما به ما یاد نداده است، وقتی یک آلبوم موسیقی منتشر می‌شود، آن را نمی‌خریم و به‌جای آن به‌صورت غیرقانونی از آن استفاده می‌کنیم؟

وزیر علوم افزود: وقتی یک پژوهشگر یا استاد کتابی منتشر می‌کند، اگر بدون خرید کتاب، فایل آن را از جایی پیدا کند به این معنا است که برای دارایی‌های فکری نه فرهنگسازی کرده‌ایم نه برنامه محکمی داریم. اگر برای صنعت دارایی‌های فکری، برنامه ریزی نداشته باشیم، به این معنی است که نوآوری در کشور ما ذبح می‌شود و دیگر کسی خلاقیتی نخواهد داشت.

وی سامانه صدف‌ها را یکی از ابزارهای تبدیل علم به فناوری عنوان کرد و گفت: وقتی دانشی ارزش تبدیل به فناوری را دارد، قابل خرید و فروش است. در گذشته فقط ثبت اختراع انجام می‌شد اما محصولات قابل دسترس نبود و امروز با راه اندازی سامانه صدف‌ها، محصولات قابل دسترسی است. در واقع طراحی این سامانه برای این بود که تمام اختراعات در سامانه ثبت و تبدیل به معدن دانش و فناوری شود. از این پس تمامی ثبت اختراعات ملی و بین المللی دانشمندان در این سامانه نمایه و دسته بندی می‌شود.

زلفی گل ضمن تاکید بر اینکه ۵ اولویت برای وزارت علوم مشخص کرده بودیم که یکی از آن اولویت‌ها، آموزش، پژوهش و برون داد هدفمند بود، گفت: این سامانه در راستای بروندادهای هدفمند حرکت کرده است و در کنارش نیاز محور کردن تحقیقات را به دنبال دارد.

وی در ادامه ضمن اشاره به اینکه سامانه صدف‌ها، فعالیت اندیشمندان و دانشمندان را نیاز محور می‌کند، گفت: وقتی دانشمندان و دانشجویان ما می‌بینند که پایگاهی وجود دارد که ثبت اختراع در آن صورت می‌گیرد و اسم افراد نمایان می‌شود، آن‌ها هم یاد می‌گیرند که نتیجه پایان نامه، رساله دکتری و یا مقاله خود را که ارزش تجاری دارد، ثبت اختراع کنند. انگیزه برای نوآوری از دیگر کارکردهای این سامانه به شمار می‌رود و افراد از این پس اگر نوآوری داشته باشند، در این سامانه آن نوآوری به اسمشان ثبت می‌شود.

وزیر علوم به خاطره‌ای از جلسه محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور با نخبگان در سال ۱۳۸۳ اشاره کرد و گفت: در سال ۸۳ نخبگان جلسه‌ای با دکتر عارف داشتند، من در آن جلسه این موضوع را مطرح کردم که در کشور پایگاه نمایه‌سازی مقالات فارسی (ISC) نداریم و پیشنهاد راه اندازی پایگاه را مطرح کردم و دکتر عارف پیگیری کرد.

وی ضمن بیان این مطلب که با پیگیری‌های دکتر عارف اساسنامه آن در شورای انقلاب فرهنگی تصویب شد و دولت عوض شد، تصریح کرد: بنده به دکتر زاهدی گفتم این پایگاه راه‌اندازی شود و این کار محقق شد، این پایگاه در حال حاضر جایگاه بالایی دارد.

زلفی گل با بیان اینکه اختراعات در این سامانه قابل خرید و فروش است، اظهار کرد: این سامانه یک نظام سنجش و انگیزش جدید هم برای علم و فناوری محسوب می‌شود.

وزیر علوم با بیان اینکه در علم مالکیت مطرح نیست، گفت: وقتی نتیجه علم در قالب مقالات منتشر می‌شود، در واقع این علم به دانش اجتماعی تبدیل می‌شود و همه می‌توانند از آن بهره مند شوند اما وقتی که یک دانشی ارزش تبدیل به تکنولوژی، تجهیزات و خدمت جدید را دارد، قابل خرید و فروش است. بنابرین در ثبت اختراع مالکیت مطرح است و از این پس وقتی مالکیت فکری دانشمندان در سامانه ثبت می‌شود، شهروندان نیز می‌توانند از آن مطلع شوند.