جزئیات شاخص های فناورانه و کسب و کار ارزیابی دانش بنیان‌ها

به گزارش خبرنگار مهر، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری آئین‌نامه جدیدی را برای ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان به تصویب رساند که این آئین نامه از اوایل مردادماه اجرایی شد؛ براساس مدل جدید شرکت‌های دانش بنیان به ۳ دسته نوپا، نوآور و فناور تقسیم شدند و دیگر خبری از شرکت‌های نوع یک، دو و یا سه نیست.

شرکت‌های نوع یک و دو حذف شد / دانش بنیان‌ها به نوپا، نوآور و فناور تقسیم شدند

شرکت‌های نوپا به شرکت‌هایی گفته می‌شود که در حوزه تحقیق، طراحی و توسعه محصولات و خدمات فناورانه فعالیت دارند ولی هنوز از نظر کسب و کاری و اقتصادی به بلوغ کافی نرسیده اند.

شرکت‌های نوآور اما به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که حداقل یک محصول در فهرست مالا و خدمات دانش بنیان دارند، بر فرایند طراحی و تولید محصولات دانش بنیان مسلط بوده و دارای رشد پایدار در تولید و فروش اندها باشند. سهم فروش دانش بنیان در این شرکت‌ها کمتر از ۵۰ درصد است.

شرکت‌های دسته سوم یعنی فناورها، شرکت‌هایی هستند که دارای حداقل یک محصول / خدمات فناورانه موجود در فهرست کالا و یا خدمات دانش بنیان بوده و بر فرایند طراحی وتولید آن محصول مسلط بوده و سوابق و مستندات توسعه محصول را دارا باشند. این شرکت‌های باید از رشد پایدار در تولید و فروش خود برخوردار باشد و تمرکز اصلی فعالیت‌های اقتصاد یک تجاری شرکت باید در حوزه دانش بنیان بوده و سهم فروش دانش بنیان از کل فروش شرکت حداقل ۵۰ درصد باشد.

این دسته بندی جدید اهداف و دلایل مختلفی را دنبال می‌کند؛ نخست اینکه حدود ۶۰ درصد از شرکت‌های تأیید شده به عنوان دانش بنیان دارای فروش بسیار پایینی هستند و نیازمند حمایت‌های ویژه ای برای تمرکز بر حل مشکلات عملکردی محصول خود و کسب قابلیت‌های کسب و کاری اند.

دوم اینکه برخی شرکت‌های بزرگ صنعتی غیر دانش بنیان، علاقه مند به کیفیت و نوآوری در حوزه تولید و کسب و کار خود هستند و ظرفیت تبدیل شدن به پیشران‌های بازار برای زیست بوم دانش بنیان را دارند.

جزئیات شاخص‌های فناورانه و کسب و کار ارزیابی دانش بنیان‌ها

در آئین نامه جدید شاخص‌های فناورانه و کسب و کاری برای ارزیابی دانش بنیان‌ها در مرحله پذیرش در نظر گرفته شده است؛ به طور مثال محصول، خدمت، تدوین و ارائه برنامه رشد، دانش فنی لازم برای توسعه محصول فناورانه و دارا بودن محصول یا خدمت در مقیاس آزمایشگاهی از جمله شاخص‌های فناورانه برای دانش بنیان‌های نوپا به شمار می‌رود.

شاخص‌های فناورانه برای شرکت‌های نوآور نیز دارا بودن محصول، خدمت، تدوین و ارائه برنامه رشد، داشتن دانش فنی لازم برای توسعه محصول فناورانه و تولید و فروش محصولات فناورانه با رشد پایدار لحاظ شده است.

همچنین محصول، خدمت، تدوین و ارائه برنامه رشد، داشتن دانش فنی لازم برای توسعه محصول فناورانه و تولید و فروش محصولات فناورانه با رشد پایدار و داشتن حداقل ۱۰ نیروی انسانی از شاخص‌های مهم پذیرش برای دانش بنیان‌های فناور اعلام شده است.

شاخص‌های اقتصادی ارزیابی / سهم فروش دانش بنیان‌ها

در این آئین نامه همچنین شاخص‌های اقتصادی برای ارزیابی دانش بنیان‌ها در مرحله پذیرش لحاظ شده که این شاخص‌ها برای دانش بنیان‌های نوپا عبارت است از فروش کل بین صفر تا ۵۰ میلیارد ریال ناظر به آخرین اظهارنامه مالیاتی قطعی.

فروش کل بیش از ۵۰ میلیارد ریال ناظر به آخرین اظهار نظر مالیاتی قطعی و سهم فروش دانش بنیان کمتر از ۵۰ درصد از شاخص‌های اقتصادی دانش بنیان‌های نوآور و فروش کل بیش از ۵۰ میلیارد ریال ناظر به آخرین اظهار نظر مالیاتی قطعی و سهم فروش دانش بنیان بیشتر از ۵۰ میلیارد ریال شاخص‌های اقتصادی دانش بنیان‌ها فناور به شمار می‌روند.

جزئیاتی از شاخص‌های ارزیابی رشد شرکت‌های دانش بنیان

شاخص‌های ارزیابی رشد شرکت‌ها نیز در سه بخش ورودی، فرایند و خروجی در نظر گرفته شده است.

در بخش ورودی شاخص‌هایی چون سهم نیروی انسانی تحقیق و توسعه (کارشناسی و بالاتر)، میزان جذب سرمایه از شرکت‌های بزرگ تخصصی حوزه خود و یا نهادهای مالی و میزان سرمایه گذرای در استارتاپ ها و شرکت‌های نوپا تعیین شده است.

در بخش فرایند مستندات تحقیق و توسعه و طراحی و مهندسی، وجود قراردادهای مبنی بر همکاری فناورانه، معرفی توسط یک نهاد تخصصی معتبر (ستادهای توسعه فناوری و …) و مستندات حسابرسی رسمی حائز اهمیت است.

در بخش خروجی نیز میزان و نرخ رشد فروش محصولات و خدمات دانش بنیان، تعداد محصولات فناورانه و سطح آنها (میران فروش محصولات فناورانه با رشد پایدار در سه سال اخیر)، داشتن پتنت بیت المللی گرنت شده، داشتن فناوری فروخته شده و داشتن مشتری تخصصی پایدار به عنوان شاخص‌های ارزیابی رشد مشخص شده است.