ایجاد زیرساخت‌های لازم برای توسعه پارک‌های فناوری و مراکز رشد

به گزارش خبرنگار مهر، محمد نبی شهیکی‌تاش امروز یکم آبان ماه در اجلاس معاون پژوهشی دانشگاه‌ها که در دانشگاه الزهرا در حال برگزاری است، اظهار کرد: قصد دارم در سه محور اصلی به تشریح برنامه‌ها و سیاست‌های حوزه فناوری و نوآوری بپردازم. ابتدا به وضعیت فعلی سیستم فناوری و نوآوری کشور اشاره می‌کنم، سپس درباره نحوه ایجاد شراکت‌ها و راهبردهای تقویت ارتباط میان دانشجویان، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد توضیح خواهم داد. در نهایت، چارچوبی برای ایجاد یک ارتباط معنادار بین دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و پارک‌های فناوری ارائه می‌کنم.

وی درباره وضعیت فعلی فناوری و نوآوری در کشور گفت: یکی از واقعیت‌های موجود این است که ما در طراحی زنجیره ارزش اشتراکی موفق نبوده‌ایم. ارتباط میان دانشگاه‌ها، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری که از مهم‌ترین نهادهای توسعه فناوری هستند، به درستی شکل نگرفته است. تاکنون تلاش‌های مختلفی برای ایجاد این ارتباط سیستماتیک بین دانشگاه‌ها و صنعت انجام شده اما خروجی‌ها نشان می‌دهد که هنوز نتوانسته‌ایم به نتیجه مطلوب برسیم.

اشتغال تنها ۱۴۰ هزار نفر در ۱۳ هزار واحد فناوری

وی با اعلام اینکه در حال حاضر، بیش از ۱۳ هزار واحد فناور در پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد فعال هستند که حاصل آن اشتغال حدود ۱۴۰ هزار نفر است، گفت: این میزان اشتغال اما، کمتر از ۴ درصد کل دانشجویان کشور را شامل می‌شود که نشان‌دهنده ضعف در جذب استعدادهای بیشتر است. تاکنون ۱۰ پارک فناوری، ۲۹۷ مرکز رشد، ۶۰ دهکده فناوری و ۲۳ پردیس نوآوری ایجاد شده اما ظرفیت این نهادها در هم‌افزایی کافی نبوده است و برخی نهادها به شکل موازی فعالیت می‌کنند.

معاون فناوری وزیر علوم درباره راهبردهای شراکت و تقویت ارتباطات توضیح داد و افزود: ما در بسیاری از دانشگاه‌ها، پارک‌های فناوری و مراکز رشد ایجاد کرده‌ایم، اما زیست‌بوم نوآوری در تهران با شهرستان‌ها بسیار متفاوت است. پارک‌های فناوری در تهران متناسب با نیازهای پایتخت ایجاد شده‌اند، اما در استان‌های دیگر خروجی‌ها به همان اندازه مؤثر نبوده‌اند. پراکندگی مراکز فناوری در کشور نیز نشان می‌دهد که نیاز به بازنگری در سیاست‌ها داریم تا بتوانیم توسعه فناوری را به‌طور منسجم‌تری دنبال کنیم.

وی ضمن بیان این مطلب که نرخ رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوران شاغل قابل قبول است اما پایه‌ای ضعیف دارد، خاطرنشان کرد: برای تقویت جریان ورودی به زیست‌بوم نوآوری باید توجه بیشتری به دانشگاه‌ها به‌عنوان موتور محرک این اکوسیستم داشته باشیم. تغییر نام مراکز رشد به «پارک دانشگاهی» به‌تنهایی کافی نیست بلکه نیازمند تغییر مدل اجرایی و توجه به زنجیره‌های اصلی تجاری‌سازی و توسعه شرکت‌های فناوری هستیم.

شهیکی درباره تحول در پارک‌های علم و فناوری ادامه داد: در سیاست‌های جدید، پارک‌های علم و فناوری به سه سطح تقسیم شده‌اند. پارک‌های سطح یک که باید نقش مهمی در اقتصادهای های‌تک و بیوتک ایفا کنند و حکمرانی بخش خصوصی و عمومی در آن‌ها برجسته شود. پارک‌های سطح دو و سه نیز بر اساس زیرساخت‌های نیمه‌صنعتی و ظرفیت‌های منطقه‌ای توسعه خواهند یافت.

تقویت منابع انسانی و زیرساختهای فناورانه پارک‌ها

وی افزود: یکی از اهداف ما این است که منابع انسانی و زیرساخت‌های فناورانه را تقویت کنیم. همچنین سیاست‌های تأمین مالی باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که متناسب با سطح هر پارک باشد و به توسعه فناوری و نوآوری کمک کنند.

معاون فناوری وزیر علوم بیان کرد: هدف اصلی ما در این دوره، ایجاد زیرساخت‌های لازم برای توسعه پارک‌های فناوری و مراکز رشد است. با رتبه‌بندی مراکز رشد و تدوین آئین‌نامه‌های مناسب، قصد داریم همکاری میان دانشگاه‌ها و مراکز فناوری را تقویت کنیم و یک اکوسیستم نوآوری پایدار ایجاد کنیم. در نهایت، برای حرکت به سمت دانشگاه‌های ارزش‌آفرین و صنعت‌ساز، باید مدل‌های اجرایی دانشگاه‌ها و پارک‌های فناوری اصلاح شوند.