فعالیت مغز افرادی که بر چند زبان تسلط دارند با دیگران چه تفاوتی دارد؟

برخی از افراد تنها به یک یا دو زبان صحبت می‌کنند، اما برخی دیگر «چندزبانه» اند و می‌توانند به بسیاری از زبان‌ها صحبت کنند.

 این افراد به درک چگونگی واکنش مغز به زبان، روش اصلی ارتباط انسانی، کمک می‌کنند.

در پژوهشی جدید، با استفاده از روشی به‌نام تصویربرداری تشدید مغناطیسی کارکردی (اف ام‌آر‌ای) فعالیت‌ مغزی گروهی از افراد چندزبانه بررسی شد. در این روش آن‌ها به متونی که به زبان‌های مختلف خوانده می‌شد، گوش دادند.

هنگامی که این افراد، که به ۵ تا ۵۴ زبان صحبت می‌کردند، زبان‌هایی را شنیدند که در آن‌ها مهارت بیشتری داشتند – البته جز زبان مادری – فعالیت قسمت‌هایی از قشر مغز که با شبکه پردازش زبان ـ مغز درگیر بود افزایش یافت.

ولینا فدورنکو، عصب‌شناس موسسه فناوری ماساچوست و نویسنده ارشد این پژوهش که روز دوشنبه در مجله مغزی کورتکس منتشر شد، گفت: «دلیلش این است که وقتی زبانی را به‌خوبی می‌دانید آن را پردازش می‌کنید و می‌توانید مجموعه کامل عملیات زبانی را درگیر کنید – عملیاتی که سیستم زبانی در مغز را پشتیبانی می‌کند.»

به گفته فدورنکو، شما به معانی تمامی کلمات در حافظه دسترسی دارید، می‌توانید عبارات و بند‌هایی را از کلمات جدا کنید، همچنین به معنی جملات پیچیده آگاهی دارید.

اما یک استثنا توجه محققان را به خود جلب کرد. واکنش مغزی بسیاری از شرکت‌کنندگان، هنگام گوش دادن به زبان مادری‌ در مقایسه با زبان‌های دیگر،  تقریبا حدود ۲۵ درصد کاهش یافت.

 

همچنین گوش‌دادن به زبان مادری، تنها بخشی از شبکه زبانی مغز در برخی از شرکت‌کنندگان را فعال می‌کرد و کل مغز را درگیر نمی‌کرد.

شبکه زبانی مغز شامل چند ناحیه است که در لوب پیشانی و گیجگاهی آن قرار دارند.

به گفته فدورنکو، شبکه زبان عامل درک و تولید در تمامی روش‌های زبانی یعنی گفتاری، نوشتاری، نشانه‌گذاری‌شده (یا امضاشده) است و سبب می‌شود تا افکار را در توالی کلمات رمزگذاری‌، و افکار دیگران را از طریق گفته‌هایشان رمزگشایی کنیم.

در این پژوهش ۳۴ نفر، ۲۰ مرد و ۱۴ زن ۱۹ تا ۷۱ ساله، شرکت داشتند. زبان مادری‌ ۲۱ نفرشان انگلیسی بود و مابقی به زبان‌های فرانسوی، روسی، اسپانیایی، هلندی، آلمانی، مجارستانی و چینی ماندارین صحبت می‌کردند.

فعالیت مغزی این افراد وقتی به متون صوتی به هشت زبان مختلف  گوش می‌دادند بررسی شد. این زبان‌ها عبارت بودند از: زبان مادری‌، سه زبان  که بر آن تسلط بالا، متوسط و کمترین تسلط را داشتند، و سپس چهار زبان دیگر که اطلاعی از آن‌ها نداشتند.

نیمی از این افراد متن صوتی «آلیس در سرزمین عجایب» لوئیس کارول را شنیدند، و نیمی دیگر متون صوتی از داستان‌های انجیل را.

به گفته فدورنکو، کمترین واکنش مغز افرادی که زبان مادری‌شان را می‌شنیدند، هنگام  گوش دادن به داستان‌های انجیل مشاهده شد، چراکه ازنظر زبان‌شناسی ساده‌تر از متن لوئیس کارول بود.