حمایت ویژه از هوش مصنوعی، کوانتوم و میکروالکترونیک در شورای عالی «عتف» تصویب شد

دکتر پیمان صالحی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد برگزاری جلسه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) اظهار کرد: روز گذشته (یکشنبه ۲ دی‌ماه) جلسه شورای عتف به ریاست دکتر عارف برگزار شد و خوشبختانه در این جلسه برخی موارد به تصویب رسید.

وی در مورد دستور کار این جلسه گفت: ما امروز چهار دستور کار داشتیم. دستور اول مربوط به ارائه گزارش عملکرد سه‌ساله شورا بود. در این گزارش، مواردی همچون مصوبات پیشین از جمله مصوبه‌های پژوهشگران پسادکتری، پژوهشگران مستقل، راه‌اندازی صندوق عتف و شبکه آزمایشگاهی، تصویب اولویت‌های پژوهش و فناوری کشور در بازه زمانی ۱۴۰۴ تا ۱۴۰۷ و… ارائه شد.

دبیرکل شورای عالی عتف ادامه داد: همچنین در این جلسه سه گزارش دیگر از جمله گزارش نظارت بر عملکرد طرح‌های ۶۰ درصد (طرح‌های ساتع) مربوط به سال ۱۴۰۲، گزارش مربوط به طرح‌های سمات (سامانه مدیریت اطلاعات تحقیقاتی کشور) و گزارش سالانه پایش و ارزیابی علم، فناوری و نوآوری کشور نیز ارائه شد که مورد تایید قرار گرفتند. این گزارش‌ها طبق قانون باید در شورای عالی عتف ارائه و تصویب شوند که در شورا به تصویب رسیدند.

وی در مورد عملکرد شورای عتف در سه سال اخیر گفت: در سه سال گذشته ۲۱ جلسه کمیسیون دائمی و ۳۲۹ جلسه کمیسیون‌های تخصصی برگزار شده است و این نشان می‌دهد که کمیسیون‌های شورای عالی عتف در سه سال گذشته فعال بودند و برگزاری این تعداد جلسه بی‌سابقه بوده است.

به گفته صالحی؛ شورای عتف ۱۲ کمیسیون (۱۱ کمیسیون + یک کمیسیون هماهنگ‌کننده سایر کمیسیون‌ها) دارد که رئیس ۹ کمیسیون معاون وزیر مربوط به موضوع کمیسیون هستند و رئیس ۳ کمیسیون دیگر، در سطح معاون وزیر هستند.

دبیر کل شورای عالی عتف در مورد مصوبه دوم جلسه شورای عالی عتف توضیح داد: این مصوبه مربوط به انتخاب برخی از اعضای هیئت امنای صندوق شورای عتف بود. طبق اساسنامه صندوق؛ این اعضا باید به پیشنهاد دبیرکل و مصوبه شورای عتف تعیین شوند که این موضوع به کمیسیون دائمی شورا تفویض اختیار شد تا ۴ عضو موردنظر انتخاب شوند. چون نماینده همه اعضای شورا در کمیسیون دائمی حضور دارند، قرار شد که در کمیسیون دائمی اعضا پیشنهاد و نهایی شوند.

به‌روزرسانی آئین‌نامه جدید طرح‌های کلان

وی با بیان اینکه دستور بعدی جلسه مربوط به «آئین‌نامه طرح‌های کلان» بود، توضیح داد: ما قبلاً آئین‌نامه‌ای در مورد چیستی طرح‌های کلان و نحوه تصویب آن در دبیرخانه شورای عالی عتف داشتیم؛ ولی باید آئین‌نامه جدیدی مطابق با نیازهای فعلی به‌روز می‌شد. بنابراین آئین‌نامه جدیدی مورد تصویب قرار گرفت.

صالحی خاطر نشان کرد: برخی تصور می‌کنند وظیفه شورای عالی عتف این است که طرح‌های کلان تصویب کند منتهی کلمه‌ای که در قانون برای شورای عالی عتف ذکر شده «آئین‌نامه طرح‌های اجرایی بلندمدت سرمایه‌گذاری کلان در بخش‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری» است‌. این آئین‌نامه قبلاً مورد تصویب کمیسیون دائمی قرار گرفته بود. آئین‌نامه قبلی محدودیت‌هایی داشت و به‌روز شدن آن ضروری بود.

تصویب نمودار تشکیلاتی دبیرخانه شورای عالی عتف

وی در مورد موضوع دیگری که در این جلسه مطرح شد، گفت: موضوع سوم پیشنهاد نمودار تشکیلاتی دبیرخانه شورای عالی عتف بود. دبیرخانه شورا باید دارای ساختار سازمانی مشخصی باشد. طبق قانون، در ماده ۶ وظایف و اختیارات رئیس دبیرخانه شورای عتف یا دبیرکل شورای عتف که بنده هستم، عنوان شده که پیشنهاد نمودار سازمانی و تشکیلات دبیرخانه ابتدا باید در هیئت امنای شورا تصویب شود و بعد به شورای عالی عتف برده شود.

وی افزود: این نمودار سازمانی که پیش‌تر در هیئت امنا تصویب شده بود، در این جلسه نیز به تصویب نهایی رسید.

حمایت از رشته‌های راهبردی

صالحی در مورد مصوبه دیگر جلسه شورای عالی عتف که با حضور معاون اول رئیس جمهور برگزار شد، گفت: این مصوبه به موضوع حمایت ویژه از رشته‌های راهبردی در حوزه‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری مربوط بود. تأکید مقام معظم رهبری و برنامه هفتم توسعه بر این بوده است که از برخی رشته‌های راهبردی و فناوری‌های نوظهور مانند کوانتوم، هوش مصنوعی و میکروالکترونیک از جوانب مختلف آموزشی، پژوهشی و فناوری حمایت بیشتری انجام شود تا از سایر کشورها عقب نیافتیم.

وی خاطر نشان کرد: مصوبه خوبی شامل جذب دانشجو، تأمین بودجه برای اعضای هیئت‌علمی، راه‌اندازی آزمایشگاه‌های تخصصی و راه‌اندازی و حمایت از مجلات تخصصی رشته‌های راهبردی مطرح و مورد تصویب قرار گرفت.

دبیرکل شورای عالی عتف در پاسخ به این سوال که آیا در این جلسه موضوعی در مورد مشارکت بیشتر اعضای شورای در جلسات شورای عالی عتف مطرح شد یا خیر، گفت: جلسات شورای عتف در دولت سیزدهم با حضور رئیس‌جمهور برگزار می‌شد و در بیشتر جلسات اکثریت قریب به اتفاق اعضا شرکت می‌کردند. روز گذشته هم بیشتر اعضا شرکت کردند و تعدادی نیز که حضور نداشتند به این دلیل بود که روز چهارشنبه عنوان شده بود که جلسه برگزار خواهد شد و ممکن است برخی در سفر بوده باشند.

عملکرد ۲۰ ساله شورای عتف بررسی می‌شود

وی در پاسخ به سوالی در مورد رویکرد انتقادی معاون اول رئیس‌جمهور در مورد شورای عالی عتف گفت: صحبت‌ها و رویکرد دکتر عارف در مورد شورا معطوف به عملکرد کلی ۲۰ ساله شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری بود و عنوان می‌کردند که باید عملکرد کلی شورا بررسی شود. صحبت‌های ایشان مربوط به دوره اخیر نبود و در مورد دوره اخیر اتفاقاً تعریف کردند که شورا فعال بوده است.

صالحی افزود: منتهی باید بررسی کنیم آیا در این ۲۰ سال اهداف اولیه‌ای که برای شورای تعریف شده رسیده‌ایم یا نه؟ که ما حتماً یک گزارش از عملکرد شورا تهیه و ارائه می‌کنیم و نقاط قوت و ضعف را بررسی می‌کنیم.

دبیرکل شورای عالی عتف خاطر نشان کرد: این بحث درستی است؛ چراکه ممکن است در برخی از اهدافی که شورا داشته، موازی‌کاری‌هایی در کشور اتفاق افتاده باشد و یا به هر دلیلی از ظرفیت‌های شورا استفاده نشده باشد. بنابراین باید تحلیلی انجام شود تا بتوانیم نقاط ضعف را تقویت کنیم و به نقاط قوت توجه کنیم و برنامه‌ریزی‌های آینده به اهداف عالیه‌ای که زمان تشکیل وزارت علوم و شورای عالی عتف در سال ۸۳ معطوف باشد.

برگزاری جلسه آتی تا پایان سال جاری

صالحی در مورد زمان برگزاری جلسه آتی شورای عالی عتف پاسخ داد: در مورد جلسه بعدی نیز پیش‌بینی شده که تا پایان سال جاری برگزار شود.

وی در مورد احتمال حضور رئیس‌جمهور در این شورا گفت: ما امیدواریم و درخواست ما نیز حضور رئیس‌جمهور است. قانون هم پیش‌بینی کرده در صورت غیاب رئیس‌جمهور باید با حضور معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شود. مهم مصوبات و پیگیری موضوعات در جلسات شوراست که انجام می‌شود.