طرح جدید وزارت علوم برای مبادلات تجاری «محصولات فناورانه»

دکتر سجاد محمدعلی‌نژاد در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه تلاش ما بر این است که در کوتاه‌ترین زمان ممکن و تا حدود ۲ هفته آینده سامانه جان (جریان اقتصاد نوین) را که محل مبادلات تجاری و فروش محصولات تمام شرکت‌های دانش‌بنیان است، رونمایی کنیم، گفت: حدود دو هفته گذشته مقام معظم رهبری در دیدار با نخبگان طرح موضوع کردند که اگر می‌خواهیم نخبگان را داشته باشیم باید شرکت‌های دانش‌بنیان را تقویت کنیم و اگر می‌خواهیم شرکت‌های دانش بنیان را داشته باشیم باید کاری کنیم که محصولاتشان خریداری شود و مانع از خرید محصولات خارجی بشویم.

معاون فناوری و نوآوری وزیر علوم با اشاره به برگزاری جلسه‌ای با معاون ماشین آلات سنگین وزارت صمت، گفت: سامانه «توانیران – توانمندی‌ها و اعلام نیازهای ایران) زیرمجموعه ایشان است و توافقاتی برای اتصال این سامانه به سامانه جان داشتیم. دستگاه‌های دولتی برای درخواست‌های خارجی خود به این دلیل که تخصیص ارز دارند، باید وارد سامانه توانیران شوند و این سامانه ارزیابی می‌کند که محصول مورد نظر، مشابه داخلی دارد یا خیر و در صورتی که مشابه داخلی داشته باشد به سهم «میزان تولید» و میزان «عمق ساخت» یعنی میزان تولید داخلی از ارز خرید خارجی کم می‌کند.

محمدعلی نژاد ضمن بیان این مطلب که اگر همه این محصولات در واقع تولید داخل داشته باشد، اصلاً ارزی به آن تعلق نمی‌گیرد، گفت: در این وضعیت ارزی کشور سامانه توانیران یک ابزار ویژه‌ای در بین دستگاه‌ها و بنگاه‌ها شده و دولت تا جایی که می‌تواند در تخصیص ارز محدودیت ایجاد می‌کند. این سامانه در وزارت صمت کار خودش را انجام می‌داد. البته این رو بگویم که برای شرکت‌های دانش بنیان خدماتی ارائه می‌داد که این خدمات منسجم نبود و خود شرکت‌ها باید درخواست می‌دادند و از سمت دیگر نحوه تشخیص از طرف کارگزاری ممکن بود که بر اساس این باشد که بگویند مشابه نیست و یا قابلیت تولید ندارد یا غیره و امکان واردات وجود داشته باشد.

بارگذاری محصولات دانش بنیان‌ها در سامانه جان

وی با اشاره به راه اندازی سامانه جان گفت: در حال حاضر کلیه پارک‌های علم و فناوری در سامانه جان ثبت نام کرده اند و یک سری پارک‌ها جلوتر هستند و شرکت‌های پارکی هم ثبت نام کرده اند و یک سری از هم در حال بارگذاری محصولات خود هستند.

تأیید محصولات به رئیس پارک‌های علم و فناوری واگذار شد

معاون فناوری و نوآوری وزیر علوم با اعلام اینکه در حال حاضر لینک ارتباطی بین سامانه جان و سامانه توانیران برقرار شده است، خاطرنشان کرد: در این سامانه واحدهای فناور و هسته‌های فناور می‌توانند محصولات خود را بارگذاری کنند و اگر در واقع پروانه بهره برداری هم نداشته باشند آن را پارک تشخیص می‌دهد. یعنی ما اختیار اینکه محصولاتی که پارک و شرکت‌ها بارگذاری می‌کنند به رئیس پارک واگذار کرده ایم که یک محصول قابلیت تولید در یک حد قابل قبولی را دارد و یا خیر.

سازمان پژوهش‌ها، کارگزار توانیران شد / محدودیت واردات محصولات مشابه

وی با بیان اینکه سامانه توانیران، سازمان پژوهش‌ها را به عنوان کارگزار در نظر گرفته است، گفت: سازمان پژوهش‌ها محصولاتی که در داخل تولید می‌شوند را بررسی در صورت تأیید، مانع از خرید خارجی می‌شود. طبیعتاً این فرایند یک بازار اولیه خلق می‌کند و یک بخشی از واردات را محدود می‌کند.

این مقام مسئول وزارت علوم با ابراز امیدواری نسبت به اینکه سامانه جان، به یک سامانه محوری محصولات فناورانه و دانش بنیان تبدیل شود، تصریح کرد: امیدوارم بتوانیم با داشتن یک ابزار قانونی، اجازه ندهیم خرید محصولات مشابه دانش‌بنیان صورت بگیرد. همچنین طی مذاکراتی که داشتیم درخواست ما این بود که محصولات شرکت‌های دانش بنیان بیرون از پارک‌های علم و فناوری هم از طریق رئیس پارک تأیید شود.

محمدعلی نژاد به طرح جدید فروش محصولات دانش بنیان‌ها در مناقصات دولتی اشاره کرد و گفت: اقداماتی در راستای آماده سازی یک سری از فرایندها برای فروش محصولات در مناقصات دولتی در دستور کار داریم که البته فعلاً سامانه و ستاد آمادگی پذیرش و ارتباط را نداشت و داریم فرایند دیگری را پیش می‌بریم.

آمادگی وزارت صمت برای معرفی محصولات فناورانه به خریدارهای بزرگ

وی در پایان با اعلام اینکه وزارت صمت آمادگی دارد خریدارهای اصلی و بزرگ را از طریق جلسات بی تو با شرکت‌های ما آشنا کند، گفت: از این طریق محصولات فناوران و دانش بنیان‌ها معرفی می‌شود و برای آن‌ها این شرایط فراهم می‌شود که بتوانند این محصول را از شرکت‌ها و واحدهای فناور تهیه کنند.